TE MI FAYA DEDE, NO SWARFU MI!

KROFAYA

A bigin: Mi ben sdon de e prakseri, meki mi naki a bigiman, Stanley Slijngard wan konkrut’tei, fu aksi en efu a wani du wansani nanga mi. Fu mi prisiri a ben wani. Pkinpkin wi bigin. Fu te now aladei, puru siki puru nowtu, wi e mofomofo.”

Yari: 2022 Nomru:

Afersi

Deistampu

Audio[yere yesi]

1	Mi wani b’bari krei!	25-01	Feedback met respect
2	Nomermi kondre!	29-01	San yu sa du efu mi bro tapu futru
3	Wai agrabu puru fu skin!	30-01	Fa mi kan de leki yu
4	Tide mi weda!	01-02	Kristen, Kwansa ten
5	Dridewroko bakadina!	02-02	Mofoneti
6	Brasa fanga fu bigiwan!	05-02	Dede mama e dren
7	Mi wan-aikaru!	08-02	Woordjes eindigen op ‘a’
8	Prakseri go baka ini ten!	09-02	Pe a dresi de
9	Fayaworon boskopu!	11-02	Tu tutu
10	Tayaw’wiri freiri!	15-02-22	De tranen van mijn corona verdriet
11	Spotpopki fu grontapu!	21-02-22	Mi ufe
12	Berebruya leki deibuku!	22-02	Het genot van het puntje van mijn tong
13	Kuninki, taki odi lespekifasi!	24-02	Bun yeye
14	Blaka freida!	01-03	Ala dede abi en libi
15	Feti fu leti!	07-03	Blaka freida
16	Kunarti uma!	09-03-22	Meki den yere mi sten
17	Sokispenki nanga wapa!	10-03-22	Te tamara e dede gwe
18	Ala wortu ben de bifo!	17-03-22	Te trutru e kibri krin taki fu du
19	Aiprisiri, di prakseri tyokro mi tongo!	24-03-22	A wakat’tei fu mi sonde
20	Dansi ini a s’su fu mi futu!	28-03-22	Mi kensi mama
21	Fofelobi nafu tyari bruya!	30-03-22	Sondro toko den kari en koto
22	Krabasl’lei!	04-04-22	Aleisi
23	No afrontu yu kunsukumba	07-04-22	Sten
24	Sreka fu ten ben hori mi na oso mofodoro!	03-05-22	Yu e yagi mi. Jij jaagt mij weg
25	Historia hebi fu fes’tru!	05-05-22	Tranga baka
26	Tumsi skonsi e gi fow, let’opo e gi olo, naki seisei na malengri anut’tei!	15-05-22	Te!
27	Di munkenki ben wani freiri mi, mi weri mi pangi!	06-06-22	Ala wortu ben de bifo!
28	A no abi trobi san sa psa, no meki nowanman e prei dyompofutu ini yu prakseri. Sabi yu warti!	09-06-2022
29	Krei, te yusrefi feni a tapun fu korku a krei. Bikasi te krei lasi bro, watra e kmoto fu gogo!	15-06-2022
30	Sensi mi ben yongu, okasifromu (kansenongelijkheid) ben de kba ini a kondre!	20-06-2022
31	Mi denki breni? te mi e teki mi anukoba( handpalm) leki krabasi?	22-06-2022
32	Te  mofo frigiti wortu, spiti a watra!	29-06-2022
33	Te wortu e lolo ini prakseri fu swari, prakseri e denki ini wortu fu tyari! Als een woord een gedachte vormt, borgt de gedachte het woord dat warmt!	08-07-2022
34	Te mi futu no man waka,  mi krabasi  sa taki. Te mi krabasi no man piki, mi sa brasa Anana!”	17-08-2022
35	Mama sreka mi prisiri fa fu wroko nanga frede!	19-08 2022
36	Taiwortu- metaforu-mofofeti nanga tesi!	29-08-2022
37	Meki mi dren ini oloisi fu disten.	04-09-2022
38	Faya lobi nanga fayalobi.	07-09-2022
39	Ini a olo fu na gron na tapu a grontapu mi e lolo lontu e du mi sani.	20-09-2022
40	Fa fu ankra dungru psaten? Hoe te borgen, verborgen verleden?	07-10-2022
41	Bribi tru, no tron pokai, pokai e prati l’lei!	13-10-2022
42	Pasensi, pasensi no malengri mi konsensi!	15-10-2022
43	Mi no lobi sani di e tigri f’feri ini mi mofo!
44	Dansi soul nanga aifutubanti. Dansen met enkelband.	24-10-2022
45	Te mofo e spiti san ai e syi, tongo no e gagu. Kba, te ai no syi san tongo e spiti, l’lei e tyari bruya’	27-10-2022
46	Alasma abi en fa, yu fa nafu moksi nanga ala fa. Kba fa tan fa. Lespeki ala fa, bika te yu fromu, bruya yu fa, yu fa kan malengri yu amidya.	30-10-2022
47	Firi na mira di e tigri! Den e kroipi dipi na yu insei, Fu prati lafu nanga krei.”	01-11-2022
48	“Te wi e taki tori fu fri mi na yapyapi,  naki mi tide mi e beti yu tra yari!	03-11-2022
49	“Efu yu dren na deiten sondu, dan mi no e frede fu du sondu!	15-11-2022
50	“A kofu di wi e suku fu meki, a papapapa. Te wi no kisi unsrefi biten, wi alamala sa syi gris.	05-12-2022

---

1. Wan >1> Mi wani b’bari krei

Mofomofo nanga  Lena
“Lena, Mi lesly wani bari krey. Krey fu ten di e meki ten krey fu en. Mi wani bari krey fu di wortu lasi pasi ini mofo . Kon dansi tapu lantidan. Mi wani bari krey te leigi krey miti krey ini a dipi fu krey. ‘

Mofomofo nanga Lesly
Lesly, yu no e yere fu farawe fa aladei mi insei e b’bari krei? Lesly yu no e smeri aladei, a smeri fu mi lala krei? Yu no e syi fa mi aiwatra  no man lolo fu di mi aiwatrapeipi (traanbuis) tapu en doro? Lesly, yu sabi taki te a paipaipyo (vogel die hard roept) sa kari, te dropu fu Gadofoktu ini prisiri fu sari, wi gorogoro no sa man swari. Lesly, te sondro tyakatyaka mi nanga yu kanti langalanga, te a dei fu na dei, grontapu no sa tapu fu krei.
Lesly, dei fu dei, krei yu krei, ete ..drei yu krei. Mi nanga yu krei no sa tapu takru strei.  Mi nanga yu krei no sa broko den l’lei! Lesly, mi sa breiti efu yu e piki mi fa yu e firi!

Mofomofo nanga Lena

Lena, te musudey e kingi nanga mamanten dropu na firi fu dey e fromu ini brektenson. Lena, no fergiti a presi pe unu tanapu noya fu no lasi bribi ini a strey fu wini. Lena, san ben tigri esrede fu ben wakti syoro winti meki mi ben sidon na yu sey fu ben puru ala pornen Lena, pasi no de so langa fu sabi ala den freyfrey di lontu Yu Lena, yu na wan uma sori yu srefi ini a fermanenti fu ten.

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, didonsno mi wiki. Lesly, mi leisi yu boskopu, mi arki den moi wortu di yu e naki nanga yu dron nanga yu blaka amra ini mi blakaweti kamra.  Lesly na so, mi kanti d’don e fesi a kenki fu a faya di a brektenson e prani ini a buba fu mi skin, mi skin di e tigri so krin. Lesly fa mi kan frigiti a m’manten spiti di e foktu a spikri fu mi bribi?

Lesly te mi e prakseri den swit’miti, a triki fu yu langa smara safu finga di e lolo leki blaka katun e freiri mi tontont’tei, mi wani dyompo. Lesly mi wani dyompo go sa hei, soso fu de so krosbei na yu sei. Lesly no frede, ini a langa dungru  smara pasi, mi feni oso, oso gi mi nanga yu. Oso so tiri ini wan birti sondro koso. Oso pe mi nanga yu sa libi te wi tron tu owru blaka tiki.
Lesly, yu mi libi, ete wan leisi yu wani tyari mi tapu yu baka fu mi firi yu tranga baka?

Mofomofo nanga Lena

Lena mi tanapu na lanpe fu piki pikinso wortu di Yu trowe di mamanten. Mi wan teki den leki sprikri fu luku mi fesi. Lena yu wortu na dyamanti di no mu lasi. Te mi e yere den wortu fu Yu. Lena  a e gersi taki na ini a paradeisi mi de. Lena taigi mi pe yu e tan fu mi kan e koiri e pasa. Lena lafu wan tron ete gi mi…Taigi mi pe yu e tan

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, a fasi fa yu opo mi nanga dyamanti nanga paradeisi, wantronso mi memre, di mi nanga yu ben koiri go dringi fayawatra ini a bakagadri, di ben de te na a bakadyari fu na prasi, ini a skoinsi owru toluhei-oso (hogeneuten huis) fu mi granm’ma en mama. Lesly na drape mi nanga yu ben sdon takdenki fu den dren, di ben tergi un sote. Lesly yu sabi ete fa, fu switmofo wi ben nyan baka sokekwikwi, nanga wan pkin pisi blaka brede. Ne yu leri mi taki wetibrede no ben sa de efu blaka brede no ben de.  Den wortu e kori mi te tide. Alaleisi te mi e nyan brede yu prakseri e lolo ini a tonton fu mi ede. Lesly leki fa yu aksi, nanga a tori fu na blakabredebaka yu tyari lafu tapu mi fesi. Kande yu mu sori yu fesi. Mi angri fu syi fa yu fesi kon lepi. Lesly, yu sabi ete pe yu mu de?

Mofomofo nanga Lena

Lena, noiti mi ben sa prakseri taki na so wan bun a neti ben o tyari kon gi unu. Na musudei, di a munkenki sori en fesi mi kon sabi san pasa. Lena fa yu e firi noya, baka ala den seki watra fu ten. Kon moro krosibei na mi dei. Lena. Bika tide Yu na sisa komtyi ini mi ai.
Lena tide fosi mi kon sabi grontapu nowan trawan leki mi Sabana bromki Lena. Na so mi LESLY taki.  

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, yere mi, aladei wi e kisi pingi taki munkenki nabi libisma ai, ete a no breni. Kankantri nabi yesi ini en fesi, ma a e yere fu tapsei san e psa na ondrosei. Lesly, sosrefi fowru nanga meti e sori den fesi ini a skadri fu grontapu en musumbla. 

Lesly nanga ala den fa, neleki wan moi switi kloru prenki aladei grontapu kloru e kenki so krin bifo sraften leki noiti wansani e psa. Ete bun sani e psa na fermamenti di wi no e teki leki leri. Lesly ini prakseri te denki mi no e frigiti den bubu, di e trubu man, pkin nanga uma. Mi no e drai baka fu waki fa mama mutete no e tyari watra noso brede.  Lesly, mi insei e b’bari fu sari fu na bubu di den mofinawan e swari. A feti fu leti di den maktiwan e kwari. Lesly, abi makti, lasi makti, meki dede, no e denki libi. Safsafri, ini takru bribi, den  e kiri grontapu en siri.  Lesly,  bifosi wi naki olo ini koba fu ai, wi mu feni a smenti fu teigo tai, dan sabanabromki wi ala sa smeri. Lesly, na so prakseri e lolo ini mi ede. Lesly, bobi mi brasa nanga lespeki nanga warderi. 

Mofomofo nanga Lena

---

2. Tu <2> Nomermi kondre

   Mofomofo nanga Lena

Lena unu sabi makandra wan pisi ten kaba pe we bron wan mofo. We luku tra wiki mi o go a Nomermi kondre na mi bigi omu. Mi teki a prakseri fu aksi yu fu kon nanga mi. Lena efu yu no man a no abi trobi, ma mi taki meki mi aksi yu. Lena a no fu wan fasi ma mi wani taigi yu taki mi o go fu dri dei. Lena Yu no e krabu mi. Dri dei fu no si mi Lena no kan. San mi musu du go na Nomermi kondre sondro Lena, efu tan dya nanga Lena sondro fu go teki a Boskopu. Noya mi de a tap wan tingi-uku. Lena mi libi de ini yu anu.

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, owktu mi libi de na ini yu anu. Dati na wan bigi frantwortu, yu mi lobi Lesly, anga na tapu mi skowru.  San mi mu du te mi no man kibri yu libi. San mi mu du te yu libi sa sleis fu mi anu, sondro fu mi wani. Lesly san mi mu du te mi skowru no man tyari yu. Efu mi no man srepi yu nanga wan anu. Lesly mi ati de na sari fu di yu e gwe libi mi, dri dei, fu go na yu Nomermi kondre.  Lesly yu wawan e gwe sondro mi Lena, yu lobiwan. Taigi mi, na yu Nomermi kondre a switi de? Drape a drai kon baka swit’kontreki de?

Lesly yu sabi taki mi no de na makti fu kon nanga yu. Yu sabi fu den Obia di e upru mi. Ini mi bribri, mi sa sabi, te yu gwe, yu sa naki na tapu a tyopbuku (laptop). Awansi mi no sa syi fa yu e freiri a tyopalata (muis) nanga anu, mi sabi taki yu sa prakseri mi, yu sa dobru kon na ini mi wani. Lesly, san yu e go du yu wawan so na a Nomermi kondre. Mi e dyarusu. Mi no wani syi fa yu e waka gwe. Na a adi (likdoorn) na yu futu e trobi yu so ete? Yu frede taki yu no sa man prei todobasya (draaitolletje) moro nanga mi. Lesly no meki yu eigi yeye beti yu. Lesly yu sabi ete, fa yu panya yu siri fu switi, meki mi mofo furu nanga sani di e tigri. Lesly ini a firi fu na gronm’ma inbere mindri a tiri fu son-opo safsafri mi sa prati yu koni te mi e feti nanga mi eigi todobereprakseri. 

Lesly ini mi Nomus’fukondre mi seti mi kampu fu fanga yu te yu drai kon baka fu yu Nomermi kondre. Lesly a de na yu efu yu sa wani meri mi!  

Mofomofo nanga Lena

Lena, griep e broko mi skin! 

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, mi firi so sari fu di yu e siki. No meki a agrabu fon yu. Dan na wan fosten brafu yu abi fanowdu fu feti a siki.  Mi sa seni wan pkinkrabita, wan piriskin fu yu seti a patu.

---

3. Dri <3> Wai agrabu puru fu skin

Mofomofo nanga Lena

Lena! mi tanapu ete tapu a tinugu ( kruispunt). Noya mi teki a bosroiti fu kruderi nanga mi Yeye ( met mijn Innerlijk ) fu kan teki na yoisti bosroiti. Lena no mandi mi fu a bosroiti di mi teki fu mi wawan go na Nomermi kondre.

Lena yere no, efu mi bigi omu ben wani moro suma da kari ben o de trafasi. Ma dya, na Lesly a wani de, nowan trawan. Lena no de ini a lin. Mi omu taki yu krabu mi. Mi e gwe kon baka de a tra sei. Odi odi lobiwan

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, yu wai a agrabu puru fu yu skin kba? No wakti siki, dringi yu dresi. Lesly mi no ben grabu so bun san na tinugu. Mi ben abi a bribi taki na wan tingi uku yu tnapu, e smeri a tingi fu sma di e waka psa e trowe doti na tapu a strati. Mi no ben sabi a wortu ma mi lobi en. A no ben e lolo so switi ini mofo ete, ma di mi taki en wantu leisi safsafri a e brasa mi nanga en krakti. Fa yu du feni a wortu? Lesly mi m’ma leri mi fu lespeki bigisma. Yu omu wani de nanga yu wawan ini a Nomermi kondre. Sobun dan yu mu du so. Mi no e mandi. Mi ferstan. Kande wan gudu e wakti yu na yu omu. Efu mi mu sabi, mi sa sabi. Mi na todo, sowtu na mi trefu, pasensi na mi brede.

Lesly tide wan lalalala Srananbigisma ferteri mi moi fosten tori. Mi leri fu a buswatrabere (oorsprong) fu wortu, dreiginen nanga so moro. Mi lafu te mi no ben man moro.
‘Steisri Anansi, Koba Elen, Sika Mayoro, Mindrineti-Yorka, Grat’fisiyorka sososo…..

Wan wortu mi no sabi a yoisti bodoi. Mi e poti mi moni taki yu sa sabi. A wortu na “Makobipopki”. Mi brokobroko a wortu ala sortu fasi. Mi suku ini buku, ete mi no man kisi en. Te sma taki: ‘yu fesi gersi makobipoki’, dati wani taki yu fesi takru so teeeee? A disi de tru. Kande wan adyanski-yagayaga (vogelverschrikker)?

Lesly, sakafasi mi e aksi yu fu prati yu kondretongo-koni nanga mi? Mi e go broko kindi ini mi Nomus’fukondre!

---

4. Fo <4> Tide mi weda

Mofomofo nanga Lena

Lena, tide mi weda (pech) a eri dei mi waka sondro fu miti wan konpe na mi futu pasi. Mi weda futru bika srefi stonpopki mi no miti na futu pasi. Mi weda trutru mi weda. Lena tide mi doro na Nomermi kondre. Mi de noya tapu a Prado fu bigi-omu e luku go luku kon. Dya de trafasi leki foto den kampu no de so krosibei leki foto. Mi nanga omu Adiaba taki. Mi taigi en: ‘Omu Adiaba mi doro leki fa yu ben seni mofo gi mi.’ Omu taki, We lek fa yu mu sabi mi na bigiwan fu a famiri so wan pikin fowru frei kon piki mi fu Yu nanga a Lobi. Leki fa a kurturu de yu no e mek mofo yu wawan nanga en. Yu musu sabi taki wi musu sabi fa a famiri de pe yu wani go ini tan. We a de so taki mi tiki a Eri famiri lontu. Leki bigiwan fu a famiri mi e gi yu mi seigi fu kan go meki wan libi nanga en. Ma no ete. Wi, unu famiri o seni mofo gi na famiri taki wan wiki baka a nyun mun wi o kon taki nanga den. Efu den e agri da unu sa go morofara. Lesly Yu yere san mi taki? Da San mi taki. Luku mi poti wan watra dape fu wasi puru takru-ai nanga mofo. Lesly yu dron man fu Yusrefi wan dyadya man fu ensrefi. Da so un taki. Tamara wi o go a gron go piki wan tu sani fu tyari gwe. Lesly no fergiti san mi taigi yu, gi alasma odi. Lena ! Mi doro… Mi Doro. Mi ben de mi ben de Granwe Sens di kondre ben de Granwe. Lena tide grontapu sa musu kon sabi taki libisuma e poti barki ma Yawe e bow a sipi. Lena go piki den bigiwan fu yu, taki a wiki baka a nyun mun den bigisma fu mi e Kon na den. Lena Tori de, ma ten no de. A skin weri fu a pasi mi denki w’o ori en dya. Mi e go sribi a kon lati kaba.

Mofomofo nanga Lesly

Salaam Aleikum, ayi Lesly. Ofu yu ben sabi fa mi breiti fa yu doro, yu ben sa lon kon nanga yu tokotoko patapeido fu bro winti ini mi yesi, fasi mi fesi, figi mi sweti. Wan moi pisi tori yu skrifi fu yu omu Adiaba. Di mi leisi a nen, wantenwanten mi denki wan farawe tanta, di den ben kari Asasabi. A ben du wroko leki busiw’wiri datra.(natuurgeneesmiddelen arts). A ben lobi waka nanga dri Gadoketi (Rozenkrans) na en neki. Asasabi ben koni moro edekoni. En datradresipapira (doktersrecept) ben de, bigi bon, w’wiri , santi, watra nanga krofaya. Alasani yu ben kan feni na busi. Asasabi ben dresi ala siki. Asasabi dede gwe nanga ala en koni. Mi angri fu sabi a bigiman Adiaba. Lesly, baka di yu gwe, mi kari a heri famiri kon na wan, fu begi taki alasani sa waka bun gi yu. Un saka kindi fu tangi, gi lespeki a Armakti. A so wi bondru ala den koni kon na wan fu meki wan tranga kofu. Wansma kon na tapu a prakseri fu kibri a kofu ini wan kofru. Alaleisi te wi kon makandra, wi e opo a kofru puru san de fanowdu. Lesly te un prakseri e waka na un fesi, wi e kari En nen. Te un buba e beti fu angri wi e yere En sten. Te un kumba e ati fu sari un dede mama e dren. Te un oso no abi kamra A e langa watra! Te wi prakseri kumba, oso, buba nanga tesi Gado? wi e kari En nen!
Lesly, go sribi fu yu. Rostu yu skin. Te yu kisi yusrefi wi sa taki go morofara. Moro sani de di mi wani prati nanga yu! Lesly mi seni piki gi den famiri, taki a wiki di e kon de yu sa doro.

---

5. Feifi <5> Dridewroko bakadina

Mofomofo nanga Lena

Lena mi e piki yu taki dridewroko bakadina wan pisi yuru fu siksi, da de so fara. Lena yu no si mi den dei disi ini a birti. Den o ori wan konparsi di o bigin fu seibi yuru kon miti musumanten pe den o kenki prakseri fu Yu nanga mi. Lena wan pikin fowru froiti gi mi taki a winti e wai bun. Lena Yu na Fu mi no wan trawan.

Mofomofo nanga Lesly

---

6. Siksi <6> Brasa fanga fu bigiwan

Mofomofo nanga Lena
“Lena, mi mu piki yu taki na brasa-fanga fu den bigiwan fu yu.  A bigin na den di Fu mi. Leki fa mi e yere den e taki.  Lena den kenki prakseri nanga makandra. Fu den bigisma fu yu sei no gi piki été, d’en abi ten ete bifo den kan gi piki tapu na aksi. Lena, lek fa Yu musu sabi na furu famiri musu kruderi fosi wansani e kon a doro. Tu fu yu sei nanga tu fu mi sei. A rutu a no fu Yu a no Fu mi, na fu a bere .Te sani no waka bun da na famiri abi fu kon na wan. Mi no e lasi bribi Lena. Den dei disi yu no si mi,
Lena na mi na LESLY yu luku fesi Spikri”. 

Mofomofo nanga Lesly

“Assalaam Aleikoem wa rahmatulahi wa barakatuhu. Freide, saf’ati, nanga seigi fu Anana sa de nanga yu, nanga den sma di lontu yu” 

“Efu mi ben de wan sneki mi no ben d’don ini a grasi. Te wansma e lon psa dan mi e nyan wan m’manten tafra”.
Lesly mi lobi fa yu e kori mi nanga den moi powema nanga den moi singi. Son boskopu di yu e seni kon miti mi, mi e kibri bun dipi pe nowansma man syi. Ete a tori fu a sneki moi tumsi fu mi hori en gi misrefi. Mi nanga sneki noiti no sa tron mati ete, nomo no hori mi ati fu di mi prati en. Yu ferteri a tori fu na sneki. Fa te yu e sdon den owru sani e kon na ini yu ede. Na so te mi e sdon, sribi, efu te mi yeye e firi lekti mi e kisi fosten yepi. Meki mi ferteri den leisisma a tori fu na sneki fa yu ferteri mi. ‘A de so taki a Coronie Yu ben abi wan man di no ben lobi wroko. Ma a ben lobi en kwatro. En wroko n’a fu go suku nyan na den s’sa nanga en m’ma. San kon pasa a m’ma den sisa nanga den birti meki wan mofo Fu no gi en noti. So wan ma ten nowan presi a feni wan sani fu nyan. Di n’a angri broko en skin a teki a kwatro a bigin singi ‘efu mi ben de wan sneki.’ 

Lesly mi broko. Yu sa yere fu a pkin boi fu feifi yari ini Marokko, di fadon ini wan peti.  Heri neti mi luku, te now ete mi e luku. Fo dei psa di a pkin boi de na ini a olo.  Sari bigi. A so wi e howpu taki begi sa yepi. Fu tide yu no sa yere mi moro. Te tamara……… 

---

7. Seibi <7> Mi wan-aikaru

Mofomofo nanga Lena

“Lena mi luku fesi spikri mi wan-aikaru. Na mi Lesly di e prodo so nanga yu mi faya Lobi. Lena leki fa mi yere da kriboi wortu de na yu. Lena fa yu e luku a kondre. Gi mi a no de so moi. Ma a problema a no wan nyun sani. Fu kan grabu san e pasa unu sa abi fu go baka na bifo. Ma Lena no meki mi furu yu ede nanga politiki. Lena meki mi aksi yu wan sani, yu go kaba a Coronie? A no fu wan fasi mi aksi. Lena so dyonsro de wan sani kon ini mi prakseri mi o kwe odi te tamara’.

Mofomofo nanga Lesly

“Assalaam Aleikoem wa rahmatulahi wa barakatuhu. Freide, saf’ati, nanga seigi fu Anana sa de nanga yu, nanga den sma di lontu yu” 

---

8. Aiti <8> Prakseri go baka ini ten!

Mofomofo nanga Lena

Lena, te mi luku yu, da mi prakseri e go baka ini ten, na ini den aleisi gron. Fa mi ben e kisi den krobia nanga walapa e tyari go baka. A ben de wan ten ini mi moi switi Coronie ( kosu).Lena mi ben sa wani tyari Yu go fu feni wan pikin so fu a di de na unu baka. Lena fa yu e denki Fu go wan tron ini a kondre

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, na drape yu skrifi wansani; ‘uku’. Wantronso mi denki pkinboiten fu mi dede bigi brada. Fa a ben go fanga fisi ini a swampu tapu a uku fu na strati pe un ben libi na Latour. Uku ben de mi brada en prisir’psaten (hobby). Srefi tapu en dedebedi a ben prakseri uku. Mi e memre fa, bifo a fisi fanga mi bigis’sa ben bigin seti sani fu baka na fisi. A ben de wan span prisiri te mi brada ben kon nanga a emre nanga den fisi. Kwikwi, ptaka, krobia, walapa, sonleisi logologo. Mi brada ben prei bigi ukusabiman, mi s’sa ben prei bigi baka fisi uma. A fisi ben baka drei. A fisbonyo yu ben kan nyan leki krawkraw. Mi s’sa ben krin na kwi nanga wan korenspier, mi bri na so den ben kari en, fu puru a doti ondro a kwibuba.

Fosten yu ben kan nyan den fisi fu swampu sondro fu frede taki yu sa siki. Disten a san dati no de moro. Nanga ala den dot’ipisoro nanga swa-alenten woron, yu mu luku bun san yu e poti na ini yu nyansaka. Lesly efu wi ben man drai a ten fu fosten drai kon ini disten, a libi bo switi. San ben sa worde fu mi nanga yu? Mi ben lobi fosten. Spesrutu te den kapelka ben frei ini mi bere. Den kapelka ben frei sote, taki fu lobi ede, mi kisi bun fonfon. Mi ben tranga yesi. Na mi buba yu no sa syi den fonfon-marki.

Ma afen, ete wantu dei dan masra Valentin sa doro ini a kondre. Dan baka mi ferstan taki yu sa memre yu kumbat’tei kot’dei. Lesly un no sa meki den dei psa sondro fu no du noti.

Lesly, mi e go sreka misrefi gi na Coronie prisiri!

---

9. Neigi <9> Fayaworon boskopu

        

Mofomofo nanga Lena

Mofomofo nanga Lesly

Lesly, meki mi gi yu wan tori fu wan woronfamiri. Ertenten wan woronfamiri ben de. Den ben libi ini wan olo ondro a gron te yana. A wan sortu nyan di den ben feni ben de oxi (zuurstof). A ben de wan ganspotik (zootje) ini a olo. Te fu kba m’ma, p’pa nanga tin fu den pkin dede ini a olo, fu libi na baka wan besbesi manworon. Ete a manworon, no ben wani tan en wawan. A ben suku wan umaworon di mu opo a faya ini en. A faya di ben dede fu soso sari. Ete ini a olo pe a ben de, libi no ben de, soso pkinso oksi. Umaworon no ben de. Ne a denki wan koni fa fu kmoto fu na olo fu feni wan lobi, broko a sari. A du muiti, a du muiti, teeee, yu kon syi a feni a tyori. A go kanti d’don ini a pkinso son di a olo ben gi. A d’don nanga en tere na loktu. A bigin wrifi en tere na tu drei langa tiki. Ne en tere, makandra nanga a oksi bigin faya. Di den umaworon di ben de na dorosei e suku nyan gi den pkin woron, syi a faya, bogobogo den bigin lontu a olo pe a  manworon ben de. Sensi a dei, te a manworon ben wan firi switi a ben du wan enkri sani nomo, a ben leti a faya na en tere.

Lesly sabi taki te yu syi fayaworon yu no de na ini dungru. A no dondonfasi yu syi na spesrutu faya. Na yu sribiyeye (onderbewuste) seni boskopu. San yu e denki so te dei opo? Te fayaworon e spiti faya, na korkori a e suku. A moro a lostu de na a fayaworon fu brasa wansma, a moro a faya e luku so spesrutu. Te yu no firi efu syi wansani bifo, futru yu sa b’baw.  Kande yu b’baw ben de skreki fu ferwondru a moi di yu syi . Solanga yu no tan na ini a b’baw nèks no fowt. Mi no frigiti a tori di un ben taki. Furu taki, taki. Yu pramisi fu tyari mi go na Coronie. Dan baka wansma di mi nanga yu sabi friyari tamara, a sma e ferwakti mi. Mi mu luku efu mi man doro. Baya leki fa mi sdon dyaso e prei nanga mi granpkin, mi no denki mi ow kon. Yu nafu wakti mi. Sorgu fu no go nanga leigi anu, bai wan bromki tyari go. Mi sa yere tamara fa a fesa waka. Ete san na a libimarki fu a sma di e friyari?

---

10. Tin <10> Tayaw’wiri freiri

Mofomofo nanga Lena

Lena mi musu piki yu, taki esrede bakadina di mi komoto a Para ne wantronso wan pikin fowru frei kon sidon tapu mi skowru. Di mi doro Lelydorp a tyup mi a mi dei fesi da opo frei gwe. Lena na wan tori de dape. Mi no sabi san-ede meki mi go na Para, meki disi kon miti mi. Wan sma ben e ferteri mi fa a du kon taki Coronisma nanga Parasma lobi den srefi. Yu sabi?

Lena mi wan piki Yu, taki esrede yu poti mi na hei gron. Na bromki di yu seni gi mi. We a meki mi nyan wansani di mi ben lostu langa kaba. Mi bai grun bana kasaba fowru futu frei nanga waran fisi wan kronto. Da mi griti a Bana nanga a kasaba, mi meki wan kritibana brafu ini yu nen. Lena tapu mi feryari dei. Grantangi 

Lena, efu pasi no ben de so langa. Now now mi ben o teki yu tyari go sori pe mi e tan. Ma ya pasi langa okro e drei a bon. Lena ala mamanten, te mi opo wan pikin fowru e froiti so moi. A momenti , di mi e trusu mi ede kon a doro dei, da ben de. Da mi dei pori. Lena sortu pasi yu e waka, te yu e go na oso. A no fu wan sani mi e aksi yu. Mi bigi omu leri mi wan singi, di e go so. Lena…Lena… kon miti mio..kon miti mio… sani e dangra mi e dangra mi Lena kon miti mi.

Mofomofo nanga Lesly
Salaam Aleikum

Lesly yu mi tayaw’wiri freiri, fosi mi go morofara mi e fristeri yu nanga a memre fu yu kumbat’tei kot’dei. Dobrudusundusun tangi fu den moi swit’ai prenki di yu seni. Mi prakseri yu a bigidei. Mi ben kari wantu sma fu kon psa a dei nanga mi.

---

11. Erfu <11> Spotpopki fu grontapu

Mofomofo nanga Lena

 Lena, Lena mi suku na gron, mi suku yu na busi, suku yu na watra. Lena ofa san pasa di mi no sabi ini ten. Noya mi Lesly tron spotpopki fu grontapu. Mi ben trowe mofo gi grontapu taki Lena na mi, mi na Lena. O grontapu ini mi pe mi sa feni en kon baka. Lena unu ben meki bigi pran fu ten, noya na Lesly en wawan tanapu. Lena yu fergiti ala den mofo di wi ben meki. Lena, mi Lesly e seni den wortu disi gi yu. Mi e wakti yu , Lesly.

Mofomofo nanga Lesly 

Lesly mi bribi taki un mofo misi, bika yu no suku mi na presi pe wi ben meki mofo fu miti. A heri dei mi sdon wakti yu te na a topu fu na olimanyabon, na a dyari fu na kunartiman (kunstenaar) di den e kari, ‘B’ba Fokundu.’  A ben de wan panto (pantomine) fu ben kren go na a bontopu. Na di mi skin flèksi mi ben kan meki a komedi. Nanga mi libimarki, nanga ala mi pranpran mi ben wani plèi èkte mèit fu tyari yu ede gwe. Ete, sani no waka leki fa a ben musu fu waka. Fu puru f’feri mi nyan manya tapu manya. Noiti ini mi libi mi ben nyan sofuru manya. Mi wakti yu, tedati mi sdonpresi ben kon swa. A moi fu na tori ben de, fu saka kmoto fu na bon. Na ‘Dri yesi’, wan fu den boi fu B’ba Fokundu, tyari wan trapu fu yepi mi saka. Di mi doro oso, mi wasi mi skin, mi go sribi te tidem’manten. Di mi wiki mi kisi misrefi, taki yu no bo man kren na bon, sondro yepi.

Lesly krin fu mi ati, yu a no spotpopki gi nowansma, kwetkweti gi grontapu. Mi no e teki yu leki spotpopki, kontrari (integendeel). Lesly, yu bomba (fantastisch). Mi lobi yu fa, yu de nanga yu du. Yu wortu na foktu gi mi kra! Yu sten e dresi mi Afrikan pen!

Mi e yere wansma e naki na tapu a doro. Meki mi go luku suma drape. 

---

12. Twarfu <12> Berebruya leki deibuku

Mofomofo nanga Lena 

Lena, wortu e lolo komoto ini mofo gwe na lun. Ma no alaleisi yesi e fanga alasani bun. Ini mi bribi bruya teki abra fu lasi wan kaperka ini ten fu libi. Lena waka kon Moro krosibei fu mi, fu kan ori na pikin finga fu Yu mi kaperka. Noti no musu de na Yu pasi di kan meki bruya kon na unu pasi. Lena luku fa mi lobi Yu leki na kayana manya. Mi ben wani… wan sani. 

Mofomofo nanga Lesly
Salaam Aleikum

Lesly, yu skrifi en moi, ‘wortu e gwe na lun’. Mi go na yu anu.  Na so bruya e tyari frigiti te kaperka e tesi lun. Now mi kon sabi taki mi no mu teki mi berebruya (armoede) leki deibuku.

Lesly, mi arki a aksitaki (interview) di yu seni kon. ‘Pe Sranan de, pe Sranan e go?’  Fa yu ben tanpoko soso fu den no ben grabu yu. Sabi taki tide na dei yu koni moro den.

Lesly, mi a no politika ete mi e aksi misrefi pe grontapu e go. Futru mi frede. Frede fu a bigi feti di sa broko kon. A feti di sa kiri den siri di Gado poti na grontapu. Denki den yosyosi di no du nowansma ogri, den owktu sa dede. A so mi e begi taki a no kon sofara. Takru makti na wan siki sondro dresi. Mi leisi taki, awansi fa wi drai en a feti sa kon. Bika tumsi furu sma e libi ini a grontapu, den mu opo pasi gi trawan. Sobun nanga a bigi feti wi e smara den libisma na grontapu.

Ma a bun, a de fa  de. Yu nanga mi wawan no sa man tyari kenki, ini Sranan noso grontapu. Un makti smara.  Solanga mi man taki, skrifi efu leisi mi Sranantongo, solanga den no seni mi fu go wasi mi mofo nanga sopo efu pupe, mi no e span nanga den.  Na fu den sorgo den libi mi nanga mi oloisfer. Mi lobi mi oloisfer (Kroeshaar) bika a korpatu dogla tori (ontkroezen met een preskam) broko mi edew’wiri.

Lesly, mi ow tapu. Kba, fosi mi tapu nanga skrifi, bifo yu go tesi fu a kayana manya,  san na a sani di yu wani? Mi angri fu sabi!

---

13. Tinadri <13> Kuninki, taki odi lespekifasi

Mofomofo nanga Lena          

Lena nanga yu aksi, mi sa puru san de so dipi ini mi. A sani mi wani aksi na efu, mi kan bosi Yu a tapu yu noso. Bika a e tyari mi ede gwe. No mandi mi ma na firi fu mi dyodyo. 

Mofomofo nanga Lesly
Salaam Aleikum

Lesly, bosi mi tapu mi noso? Efu na dati na yu taki odi, dan mi no abi trobi. Pe yu e tan? San e hori yu? Mi sabi taki ini son kondre kuninki (nosobosi, neuskus) na taki odi lespekifasi. Efu yu dyodyo firi fu bosi mi tapu mi noso, dan yu mu du so. Mi bigisma leri mi, te yu teri yu dyodyo, yu no sa tron s’soboto. Lesly, ma now, yu e meki mi sdon nanga wan problema. Mi owktu wani gi yu wan kuninki, nomo fa wi ow miti fu bosi a bosi? A pasi fara. Now na wan fasi mi mu go suku. Wansani mi sabi bifosi grontapu sa dede fu dungru, mi nanga yu sa bosi a dyodyo bosi. Lesly, mi e aksi yu fu hori pasensi, bika te fu kba, na mira bere yu sa syi. 

Mofomofo nanga Lena 

Lena mi o ferteri yu wan sikrit. (Geheim)Ini 1976 mi ben kisi wan kari fu go na Tanzania. Mi kisi wan retour tiket alasani pai fu wan orga tape. Di mi doro den tyari mi go na wan presi pe de so Tiri. Baka dri dey den tyari mi go na wan tèmpel. Mi ben musu kenki mi krosi. Baka dati den tyari mi go ini wan bigi Kamagra pe wanlo sma de. Baka dati den weg mi Leki Okonfo ( priester efu bewaker fu na voorouderlijke stempel) Sony mi na wan Okonfo. 

Mofomofo nanga Lesly
Salaam Aleikum

Lesly, no mandi mi, ete mi prati a sikrit nanga mi Metasma. Disi a no mi gwenti. Mi feni en tumsi prenspari fu hori en gi misrefi. A ten fu fosten a no a ten fu disten. Fosten na so den prati gokonpsabrifi (retourticket) gi bigi Sabiman. Koni, Sabiman neleki yu.  Lesly, mi krasi fu sabi moro fu na Okonfo. Kande yu wan brokobroko ini pkinmoni san na a marki, nanga a makti fu wan Okonfo. San na den spesrutu dusani, den sèremowni di a Okonfo e du, di mi no mag, ofu kan du? Tangitangi,  skoro mi?

---

14. Tinafo <14> Blaka febware

Mofomofo nanga Lena

Blaka febware mi ai e lon watra mi kondre e meki istoria. blaka febware mi no man fu nyan tide bika brada e kiri brada fu di ay suku en leti mi kondre e skrifi istoria. Blaka febware disi n’a bigin fu wan nyun feti pe brudu sa lon fu a nyun opo opo kon abaka den worku’. S.Sombra

Lena, wan Okonfo na leki fa mi taki ( priester of bewaker van de voorouderlijke tempel ). Mi mu sorgu fu ori ay dati a lin di koti tan na en presi. Ten fu ten mi sa abi fu e sori na sani no e go leki fa musu. E kenki prakseri nanga yongu wan, fu den no lasi a pasi ini ten. Lena yu no du ogri a bun Fu prati en. Yu na Lena, fu Lesly yu abi a leti fu du san bun. Lena den granwan libi bun furu a baka.

mofomofo nanga Lesly

Lesly, no hori mi na ati, fu di mi e piki tide. Ten no ben waka na mi sei. Ma mi doro.

Lesly mi breiti nanga yu. Den sma leki yu mu de. A so mi e begi Anana fu gi yu nofo ten fu klari a wroko, a skoro di tyari wroko. Bika historia no abi kba. Spesrutu tyari na krin, a historia di f’furu fu den sma, san gersi yu nanga mi.

mofomofo nanga Lena

Lena, mi ben abi a firi fu ben singi wan singi gi yu. Ma mi taki unu ben de tapu a srefi kolflengte

mofomofo nanga Lesly

Lesly, b’bari singi, fu triki mi firi. Te yu e singi, yu sten e waran a oni ini mi godo. Mi ben abi a firi owktu taki mi nanga yu ben kan seki anu difrenti sortu frontu. Un prakserimarki un frekwensi (golflengte) e lolo ini olo fu lo.

mofomofo nanga Lena

Lena, boskopu fu tide: ‘Asisi ini komki fu watrawinti teki en tyari gwe. Wortu mumu fu bruya, meki sabi fu ten, piki pe wortu no ben de.

mofomofo nanga Lesly

Lesly, disten te mofowortu e mumu, (verstommen) tontonbruya e tyari grongonfeti nanga kanusutu (vuurgevechten). Kba mi arki a tori fu na famir’manprei. Mi ben sabi fu a dyarususturu. Ete san na a difrenti nanga wan dodoisturu/ boboisturu?

mofomofo nanga Lena

Lena, boboisturu na sturu fu Aisamama / schommelstoel. Lena mi Lesly sa wani boboi yu te yu fadon na sribi. A no fu wan fasi mi e taki so. Ma na firi ini mi fu kan luku ini yu fesi te ye sribi. Bika na munkenki mi e si te mi de a dorosei, ma fu mi kan si a sombra fu a mun mi musu de ini a oso ini a kamara. Lena,yu sabi san wani taki dati. Momenti nanga momenti de difrenti.

mofomofo nanga Lesly

Lesly, ayi mi sabi den momenti. Mi ben de drape. Nomo te yu sa syi mi fesi ini a skadri fu munkenki, mi no sabi efu yu sa b’baw, prisiri ofu dansi. A suku un mu suku luku, wan fasi fu a kon sofara. Prakseri fa a sa de, te mi nanga yu sa tuka, sondro fu sabi ini oloisi fu tra ten. Dati sa de a dei……………………………………………

---

15. Tinafeifi <15> Feti fu leti

mofomofo nanga Lena

‘‘Den teki wi sroto nanga a denki taki den ben sa prati wi leki krabu na ini tu, ma disi na wan bigi fowtu di den ben kan meki. Bika noya wi abi wan enkri prakseri nomo dati na fu feti fu wi leti’ S.Sombra

Lena, Odi odi mi e bari a lontu. Mi musu piki yu taki noya mi de Pusu Grunu. Mi feni wan okasi nanga Concerfecion International fu ben kan doro dape. Lena yu e kren bergi saka fosi unu kon doro. Mi kisi wan prisiri kon na ini. Lena mi prakseri yu nomo fu ben si fa den Matawai Suma e libi.

mofomofo nanga Lesly Salaam Aleikum

Lesly, fa fu yu tide? Fa yu psa den dei? Den dei di, kande yu ati ben de na dyompo fu di langaten, yu no yere fu mi. Yu bun? Lesly awansi yu no e yere noti fu mi, yu fesi nanga yu sten e tan lolo, e prei dyompofutu ini mi prakseri.

Lesly, nanga ala mi p(r)ululu (opsmuk) mi sa waka na yu sei, fu yu sori mi fa den Matawai suma e libi. Nomo te wi sa kren bergi dan na langa bruku mi sa mu weri. Wan spesrutu sreka (voorbereiding) de fanowdu?

Lesly sondro fu tyari yu owktu ini mi sari, yu mu sabi, sari brasa mi. Ete no bada.

Mi begi fu a foktu fu mi firi tiri mi insei. Mi begi: ‘Yu mi krin sowtu gowtu foktu, gi mi a okasi fu fanga yu ini a bigi bradi skarki tapu na tafra ini mi gadri. No matatifi mi bribi. Tangitangi, no panya yu foktu skumafasi ini mi aipeipi. Kroipi, feni a kepi fu lowe gwe fu na ferfruktu pen. No tyokro mi nanga sari bari, no moferi mi nanga pina fu Afiba. Tiri mi sakafasi, krakti mi so frafra nanga soso wan dropu fu yu spiti. No malengri mi nanga na tiki fu sari.’

Lesly, a begi yepi. Baka di mi kba begi, mi yere fu farawe, fa yu e singi ini mi yesi e aksi mi fu kon prei nanga yu. Yu e aksi mi fu kon prei, sondro fu mi fasi yu kindi. Lesly yu e bruya mi. Fusan-ede mi no mag fasi yu kindi? Pe mi musu fu fasi yu? Pe mi finga mu lolo go? Lesly bifosi mi go seti a mofonyan, fu mi sabi fa fu skafu a patu, nanga oli, meti efu skinfiri? ferteri mi a buswatrabere (oorsprong) switi fu na singi?

---

16. Tinasiksi <16> Kunarti uma

mofomofo nanga Lesly

Lesly, mi gudu, no frigiti fu ferteri mi a historia fu a kindi di mi no mag fu fasi. Mi e wakti!…….

Ayo Lesly, yere san miti mi esde. Na boskopu mi go teki, ne mi miti Dora. Kande yu frigiti suma na Dora. Meki mi lusu yu. Dora na a kunarti-uma (kustenares) di e libi nanga a yongu di e meki batyaw nanga ponprapan (pommarinade) ini bradimofobatra (pot). Dora ben de nanga en masra e waka anu ini anu. Langa mi no ben syi Dora. Na mi ai Dora fesi frander. En fesi e brenki, a titafèt, weri wan moi blaka dyakti e prodo nanga en masra. Fu di mofopangi (mondkapje) nafu weri moro, Dora redi en mofobuba te…… Bifo yu syi Dora, fu farawe yu e syi a mofobubaferfi (lippenstift).

A ben de wan haleluya fu syi Dora. Di Dora syi mi, a feti fu brasa mi. Mi srapu, bika mi no wani a ferfi fisti mi moimoi dyakti. En masra e luku so bowreri a fasi fa Dora e brasa mi. A masra hari ensrefi go na baka, fu wi no trapu tapu en s’su. Ini a brasa, Dora pingi mi na tapu mi baka nanga den langa mekmek’(i)nangra (nepnagels).

Mi no ben ferwakti disi. Ne wantronso Dora dyompo hari gwe na baka. A bigin du dyarusu. A piri en ai e luku mi, ne a aksi: ‘Lena suma na a yonkuman nanga suma yu e mofomofo so aladei e meki sma ede e lope op hol?’ Di mi taigi Dora a sani a no ‘lope op hol’, ma na bruya. Dora taigi mi: ‘Tapu! mèisye tapu nanga yu tongo. Mi sabi taki na ‘bruya’, ete meki mi taki mi sani. Yu sabi san mi wani taki, yu sabi san mi e bedul, a no so dan!’ Lesly mi ferwondru fa Dora e taki so nanga mi. A fasi fa mi sabi misrefi, mi wani sabi fusan-ede Dora e opo en sten so. Mi no gwenti a taki disi.

En masra di ben wakti na seisei, tnapu e seki en ede leki wan laspasi sososkinpakro (verdwaalde naakte slak). En owktu no man ferstan san e psa na ini a edetonton fu en uma.

Ne Dora kari mi na wan sei fu ferteri mi taki a e dyarusu, bika ensrefi wani teki prati na a mofomofo fu mi nanga yu. Dora bigin gi kragi taki noiti ete yu gi en sofuru notisi, so leki fa yu e gi mi. A wani sabi efu a kan go bigin seti en fraga. Lesly, mi b’bari wan bigi lafu.

Ne mi aksi Dora sortu fraga a wani go seti. We, Dora kisi atibron. Fu di mi no ben man nanga a atibron, mi taigi en mi sa aksi yu. Ete mi no denki yu sa firi f’feri efu a teki prati na a mofomofo. Mi taigi Dora solanga a no doro wan drikon, sobun wan dritriki (driehoeksverhouding) mi no abi trobi.

Bika mi owktu tyari dyarusu. A so mi kisi lafu tapu Dora fesi. Lesly fa yu feni a tori? Lesly Na mi Lena, yu supuw’wiri brafu e aksi!

---

17. Tinaseibi <17> Sokispenki nanga wapa

mofomofo nanga Lena

Lena, yu ben aksi mi fu wan singi di yu ben yere. We a de so taki Yaba Afu Sensi ben de freyri fu Adriyan. A seni kari Adriyan fu kon prey nanga en. Ma di Adriyan kon da a e gi den kondisi fu a prey. A taki Yu kan prey nanga mi sondro fu fasi mi kindi. Efu yu no ori na den kondisi da prey no e go doro. Dati na Tori mi Lena, di Lesly ben wani broko broko gi yu.

mofomofo nanga Lesly

Lesly, mi ben denki, a tori tyari moro switi ogri. A bun taki Yaba tnapu na tapu en strepi. Spesrutu fa tide na dei, yu e yere moro leki bifo, fu sokispenki (seksuele intimidatie) pe mansma e wai nanga den wapa (penis).

mofomofo nanga Lena

Lena, meki mi begi yu wansani. Taigi Dora, taki Lesly no e poti en ede tapu tu kunsu. Lena? Dora tya yu na frense ay. San a prakseri fu mi Lesly taki mi na bana sondro sowtu. A wani kon tesi, ma no mi skrati. Lena meki unu taki tra tori pe sowtu de ini. Lena Lesly o bari odi te moro lati.

mofomofo nanga Lena

Ke mi Masra, mi Tata. Dan fa so yu puru mi bere so kon na doro Lena? San Lesly sa prakseri. Mi so wan dyadya uma di lobi en masra sote. San Lesly sa prakseri dati na kfarlek prei mi e prei nanga mi masra na mi sei.  Ayi Lesly na wan moi, koni man, wan swit’takiman (mooie prater). Mi sa sabi bika mi no e fadon gi man dondonfasi. Ma a bun, mi sa wani taki wantu mofo nanga Lesly. Soso wantu mofo.  Mi no wan pori nowansma libi. Bikasi mi sabi dati yu na wan tumsi bun freiri fu en. Lena, a fasi fa yu taki fa mi mofobuba redi, a gersi taki na dyarusu e tyari yu tu.

Lena, te mi kisi mi munmoni (maandsalaris)mi sa bai yu redi mofobubaferfi (lippenstift). Lena, yu wani langa a prenki disi gi Lesly?

mofomofo nanga Dora

Dora, Dora Lesly no de fu bai! A no e teki tyuku. Luku olanga mi sabi yu. Noiti ete yu langa mi wan prenki fu soso. Sosrefi kloru, sosrefi blaka. Ma a no abi trobi. Na so sani e bigin. Lesly a no Lena. Mi e hori yu na ai. Lesly sa kisi a prenki. Nomo, figi en. Sabi taki: ‘Ofa nyun s’sibi e figi switi, owru lobi no abi kba en rutu e gro dipi’! Dora yu wiki mi. Yu tyari mi tapu a prakseri fu kenki a fesi fu mi mofomofo boskopu. Fa a no fa, mi lobi yu!

mofomofo nanga Lesly

Lesly, na Dora seni a prenki. Na en so meki en. Kande wan safri memre e wiki?

---

18. Tina-aiti <18> Ala wortu ben de bifo

Lesly, dati na wan moi bredebon yu seni mi. Ofa bredebon na mi trefu a disi e opo mi tesi. Fosi mi go morofara, Dora seni odi. A wani sabi fa yu e meki en. Te yu abi ten, teki pkinso notisi. A sa firi switi! 

Lena ‘Te mi Lesly swen kon miti lanpe fu syoro. Mi e begi ala kaman (buurman) fu noyti noyti kon ferteri fu mi oso. Bika mi oso tori na fu mi nanga mi uma.’

Lena, mi doro fu gwe. San de fu nyan baka someni mun di mi no tesi noti fu yu anu? Lena mi miti sani a pasi pe na soso geme yu kan geme. Sani de ini a kondre di yu no sabi ete? Fa yu tyari den dey di de na unu baka anga en wer’ede. Lena meki unu ari wan lin fu a libi fu waka. Mi si nanga leri furu na mi futu pasi. No meki libi fu grontapu kon drai yu ede. Mi o go ari mi baka pikinso mi lobi.

Lesly, den dei di psa de trubu mi. Mi no e luku teifei moro. Mi lasi bribi ini a grontapu. Fu wini fu a ten, mi suku fu prei streilon. Mi kisi wan bigi tobinoso. Moro leki esde mi leri sabi taki ten no e prei popkipatu.  Na wan fu den wondru fu grontapu di nowansma sa man broko. Lesly, ten no e tete ten.

Arki san miti mi munde di psa de. Mi ben meki ten fu koiri go na w’woyo.Sondro fu mi wani mi miti wan Metamati Dorine. Fosten a ben wiswasi, now a kisi ensrefi moi. A ben feni nomonomo taki baka w’woyo un mu go dringi wan win. Fa mi no e dringi tranga sopi, mi taigi en: ‘Mi no de! Te mi dringi sopi yu kan, puru mi krosi, teki tyari mi gwe. Du nanga mi san yu wani’

‘A no fu yu teki wan kofi?’ Ne yu syi mi dringi kofi. Na sdon wi e sdon e bro tori fa den fayaworonlobi (knipperlichtrelatie)  den yongu di denki taki den koni moro unu tan. Dorine aksi mi, pe mi e feni ala den wortu di mi e prati na tapu na Metabuku. Mi no wani piki en, ete di a tan luku mi leki tarakrabu a no ben moi fu syi, mi kisi sar’ati.  Mi taigi en. Prani ini yu yesi! Mi no e meki wortu. Ala wortu ben de bifo. Bifo libisma ben sabi taki, wortu na sabi fu prati. Te wortu no de fanowdu den e dyonko, fu fadon ini wan mamma dipi sribi. Te mi e skrifi mi e wiki wortu di ben sribi dipi.  Alasma abi tyori ini en fu wiki wortu. Meki un hori en so!

Lesly, mi lobi yu. Alafasi yu e suku fu kori mi. Tide yu e troki mi nanga, perun perun, pe san wani kon un mu meki kon. Sabi mi no e go syow noti go nowan presi. Yu owktu nafu go syow. Den ten dati psa kba. Ete a switi fu singi den singi, pe fosten takrulibi e tyari disten lafu nanga switi. Lesly mi sa memre yu moi sten ini mi dren!

---

19. Tinaneigi <19> Aiprisiri, di prakseri tyokro mi tongo

Misi Dora, mi kisi yu boskopu. We baka di mi kenki prakseri nanga Lena, we kari yu kon na ini a mofo prakseri. Mi nen na Lesly en na Lena. Da unu de na sani fu ten ini ten.
Lesly, Dora e taki, grantangi, fu gi mi na okasi fu kon ini un mindri. Mi lobi fu taki tori nanga sma san kmopo fu Sranan. Spesrutu den tori fu na kondre fu den ten san pasa. Wansani e piki mi dati yu na wan man san sabi tori!
Dora mi Lena, e kari yu owktu kon na ini un dyari. Firi switi, firi bun. Hori yu na a wèt!
Lesly, Lena piki, A neti di psa de mi no sribi switi. Mi drailolo (woelen) te mi fadon ini wan bruya sribi. Kande na a beri fu a dei na fesi, di du mi. Prakseri tyokro mi tongo, fa wi e prodo nanga un dede. Fa dragiman en dansi e meki moi futu ondro a kisi. Wan e suku fu naki a futu moro moi moro a trawan. Moi aiprisiri (kijkspel). Awansi sari de alasma skin e seki. A sa de wan seki fu puru sari? Fu syi den fesi fu den dragiman wawan, e meki sma e kisi lafu tapu den fesi, bika den sabi san sa psa. Sma e bigin meki sreka fu tnapu a fes’sei, fu no lasi noti. Sonleisi mi e aksi misrefi efu na fu a dansi fu den dragiman den sma e kon, efu na fu a sma di dede.

Lesly, esde mi tnapu e luku a s’su na den man futu. Oiti yu syi wan dragiman nanga wan s’su di boro? Den wan dati de tu. Lesly, sma de di e teki en leki wan gwenti fu e meki prenki. Fusan-ede? Datmeki a bun fu ferteri sma na fesi taki prenki nafu meki. Bika a famiri abi en eigi prenkisut’man. A so wi e prodo nanga un dede. Nadi, ini tra kondre pe grongonfeti (grondgevechten) nanga kanufeti de, dedesma e trusu go ini bigi blaka brenki saka, di e tai na a mofo, e trowe sondro opo-opo ini bigi olo.
Nowansma e luku efu yu e trowe na tapu yu feyanti, efu yu brokotrow-masra (ex-man). Mi e tan taki en grontapu no prati nanga leti. Noiti a sa prati nanga leti tu. Bikasi dresi no de fu broko maktimansiki (grootheidswaanzin).
Lesly, Dorine ben de na a beri. Langalanga Dorine teki mi punke e prei armonika. Dorine abi en nanga mi. Ini ala mi sari Dorine aksi mi fusan-ede mi no e brokobroko den boskopu di mi e prati na tapu na Metabuku ini yobotongo. Mi no broko en wan sker’ai. Mi no ben man hori en. Ne mi taigi Dorine: ‘Dorine yere dyaso omeni tenti yari un fu na Afrikanbangi ben musu fu go wasi un mofo, nanga sopo te un ben taki un eigi tongo. A tongo di den f’furu fu mi nanga yu. A tongo di e freiri mi leki oni. Dorine mi wasi mi mofo nofo. Skrifi ini mi tongo na a denki fu lespeki. ‘Bika te na ondrowatraberi (ondergang) nanga buswatrabere (oorsprong) no e seki yu, pangi yu krabasi fu sabi yu pranasi!’
Neleki fa un leri a yobotongo na skoro, na so un kan bigin skoro unsrefi fu leri a tongo di meki un. Furu okasi de.
Lesly, Yu memre a skrifi disi: ”Sneisi Srefi Sori San Sma Sabi Soso Sribi Skrifiman Sa Stotu Skowtu So Sani Sari!’
Lesly nanga Dora, fa un feni a prodo di wi e prodo nanga un dede disten? Lesly yu kan ferteri un fa dede fu na Afrikanbangi ben beri fosten ini a ten?

---

20. Tutenti <20> Dansi ini a s’su fu mi futu,

We Lesly nanga Dora na moro leki wan wiki, di unu no yere mi sten. Di mi prakseri ben waka na mi fesi, mi denki unu. Corona ben seni mi ini wan ambusi (hinderlaag). Ete a l’lei, a ben denki taki a kan teki en spun fu dringi mi brafu. We, a no ben man nanga mi faya brafu. Mi saka tifi en. Mi ben firi so bun, taki mi gi misrefi wan kado. Mi teki waka nanga wan grupu fu doro te na ini Pareisi. Na ondro a syowa (douche) ini a otel a prakseri, di yu e leisi na ondrosei, boro psa mi tonton.
————-

San mi mu du moro fu sabi yu?
Mi e tyari, hari, wasi , srepi, kroipi, freiri yu, ma toku mi no sabi yu
mi no skoro nofo fu wroko yu.
Yu sabi fa fu dresi a siki ini mi, mi no sabi sortu dresi bun gi mi.
Kon krosbei, lolo, fringi yusrefi ini mi uma pranasi
Fasi mi, meki mi firi yu wasi!

Diki puru yu krukt’ai, prani en ini mi let’ai fu mi syi fa yu e watra yu angalampu,
nanga oli fu na k’kolampu
Luku, fa mi e suku fu kori yu nanga mi uprufutu
soso fu sabi san na a prodo fu yu folenti bruku!

Yu bere lai tere, mi tere frede fu no feni deibrede
Awansi fa mi domru yu so fini ini mi blaka taipinapangi, (gehavende lendendoek) tesi a sweti fu yu buba, smeri a bobimerki fu Krepi
ete mi no sabi yu, ma yu, yu sabi a inbere di merki mi.

Dansi ini a s’su fu mi futu, gi mi lun, fu kan dukrun ini a buswatrabere (oorsprong)
fu yu tutu.
Yepi mi fu feni yu aiw’wiri ini a trubu krawatra
Fu te mi didon e prakseri san e psa ini mi tontonkamra, konsensi bruya no maskaderi mi.

Awansi mi no e tongo yu tongo, leri mi,
fa fu dyompo ini a toto fu yu tontonkoba (hersenpan)
No tyari mi ini ambusi fu blakapina saka pina mi.
San mi mu du moro fu sabi yu?
Yu, a skin di e tyari mi!

---

21. Tutentiwan <21> Fofelobi nafu tyari bruya

Lena, futru mi Dora ben aksi misrefi fa a du kon dati mi no e yere fu yu. Now di yu brokobroko a tori gi mi, mi ferstan. Dati na wan moi prakseri kon na yu ede di yu ben wasi ala den doti puru fu yu skin.
A musu fu ben de wan switi wasi. Bika a tori langa.
Lesly fa yu tan? Fa yu feni a tori fu Lena.  A skin tori fu Lena.
We Dora, a syowa ben waran switi, mi Lena teki mi ten.  Nanga alasani  san mi e du, mi e teki ten. Mi no abi oloisi fanowdu fu de mi waktiman. Mi no e luku oloisi. Mi no e weri pòlsoloisi, (polshorloge) mi no abi no wani, nowan oloisi di e meki b’bari efu tiri ini oso. Oloisi pe fowru e sori en fesi e b’bari ’kukuk’ leki mi ede boro. Mi nafu sabi san na a yuru mi e firi a yuru. A yuru de na ini mi. Mi e wroko nanga mi tonton-oloisi (biologische klok).  A ten ini pe wi e libi, mi e teki mi ten fu brasa a ten. Bika tide na ten, wi no sabi efu un sa man fesi a ten fu tyari a ten. Mi e bigin sreka misrefi fu te oloisi sa dede fu ten.
Lena , mi Lesly syi yu e waka pasa, ne mi waka fu kon miti yu. Ma nowansei mi kan si Yu.
Lesly, owktu mi Lena syi yu, mi lafu nanga yu. Mi syi fa yu kot’abra. Ne mi lasi yu na ai. Pe yu ben go so? Suma de di e tyopu mi stimofo? Lena, noiti ete disi miti mi, Lesly. Noya mi de a pasi e go na mi granpa. Mi musu ferteri en a Tori disi. A dangra dangra mi. Lena san pasa, mi no man sribi. Mi si Yu nanga mi eigi eigi ai. Mi granpa e libi na bonsei a bakadan pasi let sei a kriki, pe Ba Dofu e go wasi. Lena den kan puru en na den ede. Yu mi no kan lasi tapu a momenti disi. Man de na opo, ma man de na bilo tu. San den prakseri fu mi , taki mi na bana sondro fatu?
Lesly, meki den prakseri san den wani. Yu na basi. Owktu bana sondro fatu, abi en fatu. No meki den doro yu na ai. Bika den no sa man doro yu bakafutu. Den sabi taki yu a no soso boto. No hari yo trusu nanga den. A no law nanga don meki mi, Lena. Lesly , mi Lena sabi te fowru e pupe redi!

Gari gersi geri
Goma gongote grun
Granmisi gwenti gowtu
Granwe gengen geme
Granman gorogoro gwe (S. Sombra)


---

22. Tutenti tu <22> Krabasl’lei

“Fu ala den krabasl’lei (hersenspinsels) di wetman prati, mi ben kon frede man nanga langa barba nanga langa yapon!

Ramadan Mubarak So mi Metamati, Ramadan broko gi islamiti na grontapu.

Moro leki tutenti na neigi dei islamiti sa hor’angri (faste) fu son-opo te sondongo. Srefi den spiti den no mag fu swari. Awansi mi kweki lomsu, mi lobi son denki nanga a lobi di a bribi e prati. Fosten mi no ben wani waka na islamiti pasi. Mi ben frede den man. Fu ala den krabas’l’lei (hersenspinsels) di wetman prati mi ben kon frede man nanga langa barba nanga langa yapon. Mi ben syi den leki kiriman. Mi e memre a dei, di mi ben de moro yongu, di wan moslima kon suku wroko. En heri fesi ben tapu. A pisten mi no ben koni neleki fa mi de tide. Momenti ben de pe mi waka baka den Ptata. Te mi e denki fa mi ben de, mi wan baster mi eigi ede.

Na a wrokope, kwetkweti den no ben wani sma di e tai den ede. A ben moromofo di den seti grupu fu kruderi: ‘Ethische dilemma’s, ‘yeyefeti’ ini a wroko’. Awansi un eigi yeye ben kisi mankeri, un ben musu fu feti un yeyemama.  Sma di ben e suku wroko, di wani wroko nanga tai ede, nanga kibri fesi ben de wan fu den afersi fu kruderi.  Fu di den aksi, mi teki prati ini a grupu.

Ete mi no ben sabi taki den ben takru te na ini den bonyo-inbere (beenmerg).

Mi ben de a enkri blakasma. Ma mi no tan langa, mi puru misrefi. Mi nanga mi de, meki den ferstan taki mi no lobi a fasi fa den e trusu pupe ini den moslima mofo. Fa den e sakasaka a bribi fu Gado.

A dei di feifi langa weti barba man, nanga langa weti yapon broko kon na ini mi oso, wantenwanten mi brasa a bribri. Krosbei fu mi, mi abi sma di e anbegi na Profeti. Mi gudu nanga den moslemsma

San lontu mi. Sobun mi sabi fa sani e go. Futru, a sani e gi prisiri fu sdon ala den dei nanga famiri lontu langa n’nyantafra, e nyan, prati lobi nanga koni, teki ten fu sabi, lespeki makandra.

Ini bigin mi proberi fu no nyan. Ete mi ede ati mi sote, mi kisi drai- ai, suku fu fadon. Mi lon go nyan wansani. Noiti moro mi faste. Kande efu mi ben bigin di mi ben pkin, mi ben sa man hor’angri, ete ini a pisi disi mi swaki.

Bigi lespeki gi ala den brada nanga s’sa di e faste leki fa a Profeti gi leri . Un tranga!

Lesly yu de na ini mi prakseri. Spesrutu te sondongo, te nyanten doro, te yu kan foktu yu gorogoro nanga merki efu watra. Mi e tere den dei.

Mi no sa f’feri yu yeye disi dei! Ramadan Mubarak…

---

23. Tutentidri <23> No afrontu yu kunsukumba

Lena, grantangi fu a pisi skoro di yu gi mi, nanga wan moi pisi ondrofenitori. Mi no de moro nanga na kerkitori nomo mi lobi na historia, fa sani e gro, fa den de now. Historia dorodoro e interseri mi tamara, tudewroko, yu kan leisi wan pisi fu mi eigi historia ini Volkskrant. Bigi brasa Dora

Dora, mi syi, mi leisi. Dati na wan moi pisi skrifi. Now di wi sabi taki fosten un no ben mag fu taki a tongo, a ten no mu doro fu un no desko a tongo, ete taki, leri skrifi a tongo? Dan wi e wasi a kunu puru di hori un ala den yari na baka? Dora, mi no sabi suma e skoro yu, ma mi e breiti fu leisi fa yu e skrifi a tongo.

Yu e dyompo! Je maakt vorderingen!

Lesly, bigi tangi fu den Gado boskopu di yu e seni kon. A bun fu sabi a leri, taki wan moro bigi makti de moro libisma. Libisma e frigiti taki a no tan den kon tan na Gadogrontapu. Un na lon wi e lon psa.

Lesly nanga Dora, dim’manten mi opo ne mi fringi mi ai na tapu mi kunsu. Mi e sribi nanga fo, ete wan kunsu de, te mi poti mi ede na en tapu, wantenwanten mi e fadon ini wan switi sribi. Nomo a neti di psa de, mi no sribi switi. Mi sdon na a lanki fu a bedi e luku a kunsu. Mi bigin taki nanga na kunsu, neleki fa mi e taki nanga bromki, fu gro.

Ini nen fu mi sribiyeye (onderbewuste) a kunsukumba piki.
Krofaya: ‘Yu kunsukumba e brudu 
A brudu trubutrubu
Yu kunsu bere drungu
Yu kunsu ede lasi en tere
Datmeki yu no man wrutu ini a sribi fu en rutu.

Krofaya:
Tapu fowruw’wiri kunsu,
yu yesi no sa tiri,
Awansi kunsu tranga, sosrefi safu
b’bari bigi lafu, sa tapu
Te yu skin wêri, yu ai sa sweri
Te kunsu frigiti deiteri (dagtelling)
Kunsudyakti (kussensloop) sa tyari tergi
Fu a hebi di e kwinsi.
 So, fu wan langalini-futuru (duurzame toekomst)
no afrontu yu edekunsu!

---

24. Tutentifo <24> Sreka fu ten ben hori mi na oso mofodoro

“Lena, mi Lesly odi odi me bari. A de wan moi pisi ten di mi no psa. Ma sreka fu ten ben hori mi na oso mofodoro. Lena, luku mi! Lesley fu no pingi mi ede. Someni dei yuru pasa mi sabi, mi sabi. Lena san yu ben e prakseri. Ma noya mi tenapu na yu fesi, lafu meki mi si. San mi ben go du na wan pisi yeye wroko fu no lasi kontakti nanga en di poti mi dus. Fa fu Dora, gi en odi gi mi. Lena wi o miti, mi e pasa gwe morofara.”

“Lesly na mi Lena. Ayi, mi breiti fu yere yu. Na moro leki wan mun mi no ben man miti yu. Dora srefi kon diri. Sensi yu no ben de, mi no yere noti fu en. Nowandei a sori en fesi, efu naki mi wan konkrut’tei

Kande a kisi bigifasi fu di en prenki prodo bigi ini koranti. A tori di a ferteri na tru. A moi fu leisi, fa safsafri sma e kisi densrefi dati, fu sabi yusrefi, yu mu sabi yu rutu, sabi pe yu kmoto. Sabi yu tongo, na wan pisi fu na sabi. Mi feni taki tide na dei wi no mu teki en moro leki esikisi, (pardon, verontschuldiging) taki un no ben mag fu taki un eigi kumbat’tei tongo. Mi e tan taki en, wanlo okasi de fu leri. Wi no mu suku fu tan ini katibo. Now, na ten fu sori den wan di ben teki un leki fonfontiki, den wan di ben gi un tongo fonfon, taki  tongo gudu moro diri. Lesly krin fu mi ati, mi ben misi yu. Dora mi ben misi owktu. Mi kisi fu ferstan taki a abi en eigi san e du. Esde mi sdon denki yu sofuru. Spesrutu fa mi sabi taki wan mun langa, yu hor’angri. Mi angri fu sabi fa yu psa a dei. Mi nyan dringi nanga mi krosbei famiri di ben nyan angri tu. Mi nyan wanlo sukrusani. Mi nyan moro leki mi ben man klari. Soso gridi!

Te fu kba mi bere ben furu sote, taki mi no ben man waka. Na so mi bere ben hebi. Ma now di mi sribi wiki mi firi bun. Lesly mi ede furu nanga tori di mi wani ferteri yu, ete mi sa gi yu ede bro. A mun disi mi abi furu e du. Kande yu yere taki Sisa Blanker kisi kownu- medari fu a Sranan tongowroko nanga den tra wroko di a e du.

Lesley yu mu sabi, taki dineti mi e go na wan kinoprei,(theatervoorstelling) pe den sa gi grani, den hero (helden) dyadya-uma nanga man fu Sranan di lasi libi. A lâtste wiki fu a mun dan mi e go na Ethiopia pe wan bigi konmakandra fu Afrikan kondre sa o hori.

---

25. Tutentifeifi <25> Gi wantu sma ini mi famiri, historia hebi fu fes’tru.

Pan, Pan, Pan mi doro baka!
Mi Dora, mi ati prisiri futru di mi syi Lesly kon na ini un mindri baka. A moro moi wan na dati a aksi fu mi. Lesly aksi fa mi tan. A aksi dati wawan, meki mi firi bun wantenwanten.
Lesly, mi howpu dati yu sa kon luku mi wan dei neleki fa yu e go luku Lena.
Fa yu ben feni a tori san den uma fu ‘Volkskrant’ skrifi fu mi.
Mi breiti fu yere dati Lena lobi na tori. Furu sma lobi na tori. Wantu sma fu mi heri famiri no lobi na tori san mi skrifi, bika a de tumsi konfronti, (Krofaya taki: hebi fu fes’tru, konfrontu) fu leisi dati un eigi famiri, fu wetimansei, no ben kon ini a kondre nanga tumsi bun prakseri nanga daden. ( Krofaya taki: bun du)

Ma na so, tru musu kon na fesi wandei.
Lena , mi no frigiti yu. Yu e du tumsi bun wroko. Disi o de a fosleisi dati yu o poti futu na Afrika kondre pe den granwan fu unu kmopo, nanga tumsi furu pen ini den ati.
Bari a doti odi, owktu gi mi.
Mi no o langa a tori morofara na tapu Bevrijdingsdag 2022
( Krofaya taki: Manspasidei fu Ptata.)
Memre den Srananman di feti fu a fri fu Ptata.
Kari den nen. Neleki fa un mu kari den nen di fadon ini a strei.
(Krofaya taki: dede ini feti)
Un alamala mu suku fa den nen ben de di fadon ini a strei. Dora

We Dora, mi Lena e gi tangi fu na tori. Mi syi taki moromoro yu e kon lobi a skrifi. Efu mi no luku bun, yu o psa mi. Ma mi no e dyarusu, bika na sofasi un mu yepi makandra. Mi sa firi bun efu yu psa mi. Fu piki tapu a pisi fu den Sranan hero / dyadyasma. Naks Sranan tyari wan tensistema wan kalendri, kon na doro fu twarfu Sranan ikôn. Yu bai en kba?
Dora, yu sabi a difrenti fu wan ikôn (icoon) nanga wan hero (held)?
Dora nanga Lesly, te un abi ten, suku fu poti den gi mi ini un eigi tak’tongo.

Lesly, fa yu psa den dei baka a hor’angri? Alasani e go leki fa a mu go? Lesly, na tu dei kba mi no yere yu. Wansani de di e trobi yu?
No meki nowansma tyari yu ede gwe!
Ma a bun, fu tide un taki nofo. Mi e go wasi mi skin.
Yu no kan sabi suma sa doro na mofodoro!

---

26. Tutentisiksi <26> Tumsi skonsi e gi fow, let’opo e gi olo, naki seisei na malengri anut’tei!

Lesly nanga Dora, kande un abi furu e du, datmeki un no kisi okasi fu piki tapu a sani di mi aksi: “San na a difrenti fu wan ikôn (icoon) nanga wan hero (held)? We a no fu soso den kari mi “sisa wantenwanten”, bika mi gi mi ede wroko. Wan panyawaka powemaman, (diaspora dichter, diyaspora powemaman) skoro mi taki son wortu mu broko nanga amra. Yu mu sabi fa fu wroko na amra. Naki tumsi skoinsi e gi fow,
Naki let’opo e gi olo, naki seisei na malengri anut’tei.
A tyori na troki a amra nanga lala fatu.
Te now ete mi e lala fatu a amra!
A so mi brokobroko fa mi e syi wan ikôn nanga wan hero.

Wan hero:
“Sondro denki en eigi libi, wan hero e du dek’ati sani di psamarki.
A e du bifo denki “.

Wan ikôn:
“Na wan grontapu powpisma, di sma e anbegi. Nanga en denki efu en du a de wan prenspari eksempre fu wan spesrutu sani, fasi, modo efu grupu.
A e denki bifo du”.

Mi gudu Lena, mi bo kari yu misi wantenwanten,  ma moro spesrutu mi bo kari yu misi Sranantongo sabiso.
Ala wortu ini a tongo yu e broko broko gi unu. A no de so dati mi no wani piki. Na okasi fu piki mi no feni. Mi ben broko mi edetonton  fu feni den wortu fu taki san na a difrenti fu hero & ikôn. Grantangi di yu brokobroko en gi unu.

Lesly nanga lespeki mi de aksi fa fu yu? Mi yere dati na Sranan gron yu de tan. Ala den ten di un de dya, mi prakseri dati na Bakrakondre yu de libi.
Mi howpu dati yu feni ten fu taki wanleisi nanga mi abra (krofaya taki:‘fu’) den ten di pasa, a ten fu bifobifo. (Krofaya taki, bifo fosten kisi nen, di ten, no ben sabi ten)
Dati na mi pasi, (passie)
(Krofaya taki: ‘spanfaya’) na historia fu suma fu bifobifo ini Sranan.
Yu na sabiman mi yere. Bigi odi mi de bari yu nanga Lena.

We Doro, mi Lena, awansi fa yu lobi mi, mi a no Sranantongo sabiso. Mi no stuka tongosabi. Mi e tyari kon na doro san en gi mi prisiri. Mi na diki mi e diki ini a inbere fu mi sribiyeye (onderbewuste) fu sori mi a pasi. Ete mi howpu taki a no kuterwals mi e skrifi.

Futru Dora yu abi leti. Lesly, na en, na a bigi sabiman ini un mindri.
Te yu wani sabi en, yu sa musu abi pasensi. A abi furu e du.
Nomo memre, “Korkori e panya switi.”

---

27. Tutentiseibi <27> “Di munkenki ben wani freiri mi, mi weri mi pangi!’

Lena, na mi Lesly, efu yu no opo na musudei fa yu kan ferteri fu a nyun son. Mi e luku taki munkenki teki presi ini Lena balkon. Wiki mi gudu no meki noti tron Yu basi ini yu ati. Mi no sabi Yu so!’

Nônô Lesly, mi Lena mi de ete. Mi wiki. Mi srapu. Nadi mi ben firi taki munkenki ben wani freiri mi, mi weri mi pangi, opo mi doro, bradi mi fensre, panya mi anu fu waki a kenki fu en fesi.
Let’drape, na en mofosei mi tan anga. Mi skin ben firi hebi. Sondro fu mi wani mi broko sweti. A korku mi tapu na mindri wan alatapasi (labyrint). Mi no ben man lowe. Fu mi koloku, di munkenki syi fa son e kon nanga pirtifi, a bigin skoifi, hari ensrefi puru, fu kisi diafutu. Ne mi feni a lowepasi (vluchtweg).

We Lesly, esde, na tapu mi barkon mi sdon, e prakseri den moi sani di mi miti ini Afrikan kondre, mi lolo go ini misrefi, teki a son, tesi a swa-alen, ne di mi yere Dora sten. Pe Dora du kmoto kon, mi no sabi. Langa mi no ben syi Dora. Dora di tide na dei e prei sakso gi ipi-ipisma.
Dora kon diri. A abi wan frak sani e du. Ma afèn.
Dora b’bari: ‘Lena, Lena, a pkin gebore, a pkin gebore, tangi fu na kekotembe.’ Mi dyompo tnapu fu sabi moro. Sortu pkin, sortu uma ben abi bere di mi no sabi, san na wan kekotembe?
Ini dreitrubu (moeizaam) Dora bigin brokobroko gi mi san na wan kekotembe. Aladi mi no ben sabi taki a pkin-uma, di e libi ondrosei fu mi ben abi bere. A yongu pkin kisi a pkin, wan mèisye, nanga wan man di ben kan de en granp’pa. Mi firi so sari. Ne mi taigi Dora, fu tide mi no wani yere noti moro. Tra leisi a sa ferteri mi san na wan kekotembe. Nownowde, mi sabi nofo.

---

28. Tutenti aiti <28>A no abi trobi san sa psa, no meki nowanman e prei dyompofutu ini yu prakseri. Sabi yu warti!

“Awansi den ben teiken na tapu bon, plafon, ston, ondrogron, efu santigron, ala wortu sabi en bonyogron! Sasi fu sabi”

---

29. Tutentineigi <29>‘Krei, te yusrefi feni a tapun fu korku a krei. Bikasi te krei lasi bro, watra e kmoto fu gogo’

Lena, grantangi di yu ferteri mi dati mi no musu meki nowanman prei dyompofutu na ini mi edetonton. A meki mi prakseri wan poku. Yu sabi a poku fu sargi Lieve Hugo: ‘Yu nafu krei Dorina, yu nafu sari Dorina, mi na dedewikiman, mi no e frede takruman.’ Sobun mi no sa krei neleki fa a poku taki.
Dora memre: ‘Te krei tapu bro, watra e kmopo fu gogo.’
Lesley de na sari. Wantu bigi Sranantongosabiman lontu en dede.
Her’dei en ai e lon watra. Leisi sa a skrifi mi esdem’manten.

“Te mi opo mamanten mi ai e lon watra ala dei. (aladei) Te mi opo mi fensre mi ai e lon watra ala dei. Te mi saka kon a dorosei mi ai e lon watra ala dei. Te mi waka go a strati mi ai e lon watra ala dei. Te mi waka go ini a foto mi ai e lon watra ala dei ala dei. Te mi drai kon baka na oso mi ai e lon watra ala dei… ala dei.

Lesly, a bun taki her’dei yu ai e lon watra. Bika efu a no ben de so, yu ai ben sa drei. Ete efu na tra sortu ai watra yu e bedul, mi e aksi misrefi, pe yu e feni a watra fu ala den krei momenti.
San mi kan du gi yu, fu yu fruku m’manten bigin nanga prisiri fu na dei?
Fu yu ai lon watra sondro fu drei.

Lesly piki mi: ‘’Lena mi ai musu fu lon watra. Luku, dr. Wooding meki wan eri stuka fu a wintibribi. Promoveer a tapu. (Krofaya taki, a tron gran domri/datra ini wintibribi) Nowansma teki en we suku nomo. Siksitenti yari pasa di masra Hein Eersel bari wroko fu a Sranantongo gi na skoro, te now unu de na bigin. So mi kan go doro. Lena no mandi mi, fu di mi ai e lon watra nomo. Wandei, wandei wi o miti efu tutu o piki, da Yu o sabi fusan-ede blaka de ini bigi problema pe wortu de ini branspin (Zandbank/ Santibangi). Lena disi na mi ai watra fu ten.

Dora, Lesley e tan taki nanga en omu. Mi e firi a sari ini en boskopu.

Leisi san a seni mi tidem’manten.
Wan teki prati nanga Oom Hein Eersel
‘Fu san ede yu libi mi e krei? Yu ben de mi bigi mati.
Yu ben de wan man di mi ben kan gafa. (Waar ik trots op was). Yu ben sabi fu seti den wortu kon na wan. Furu famiri Yu o libi a baka. Wi e winsi Yu wan bun kenki pasi fu go na tra grontapu. Wandei wi sa de dape na yu sei. Wi sa tapu pangi wantu dei teki yu doro ini a tra grontapu da wi sa meki boda ( feest)?

Futru a sari te dede kon teki en frakti.
Sobun krei te yusrefi feni a tapun fu korku na krei.
Denki yu libi te yu e swai yu anu tapu dede en fes’ede.

---

30. Dritenti < 30> Sensi mi ben yongu, okasifromu (kansenongelijkheid) ben de ini a kondre!  

---

32. Dritentitu < 32 >Te  mofo frigiti wortu, spiti a watra!

Lesly nanga Dora, fa fu unu? Fa fu un portmoni?Lesly, mi syi taki yu no abi nofo ten fu piki tapu a krabasi tori. Mi abi wan safri  firi (een stil vermoeden) taki sonten, mi e weri yu ede nanga sani di no de fandun gi yu.  Ete nèks no fowt. Mi na wan pasensi uma. Mi e tan lobi, lespeki yu de, nanga yu du. Mi e tan arki yu boskopu. Lesly, na esde wan bigisma ferteri mi so frafra fa fosten un totro, di den no ben sabi fu krabasi, ben poti watra ini busip’paya-w’wiri fu du den sani. Nofo ten no ben de fu yere a heri tori
Dora mi e yere fa yu e meki modo, e sreka yusrefi gi Manspasi. Mi dati mi no e go na ini a dyugudyugu. Spesrutu fa yu e syi fa corona e onti. Dan baka mi no wani nowansma hori mi na spotu taki mi mu prisiri, bika mi fri. Mi e du neleki mi fri, ete te yu luku fini, wi fu na Afrikanbangi wi no fri. Un arki mi, wansma uku mi, efu mi wani skrifi, no soso a yoisti fasi fu a Sranantongo, ma owktu fa a tongo e taki:  ‘Mi dislekti ( ik ben dyslectisch). Sofasi mi kan leisi yu boskopu moro bun fu grabu san skrifi . Sonleisi mi mu leisi en tu– dritron fosi a lande.

Noiti ete mi ben kon na tapu a prakseri, fu denki den sma di breni fu leisi efu skrifi wortu. Na so yu e syi. Ne yu syi mi dyompo go ini mi denki. Mi kenki prakseri nanga sma di lontu mi.

Bika mi gronprakseri (principe)standpunt)  na fu skrifi a tongo fa a mu skrifi. No afmofoskrifi (niet fonetisch). Baka wan moi mofotaki, un kot’mofo.  Mi pramisi en taki spesrutu gi en, mi sa du so, kba  mi no sa prati en dyaso.

---

33. Dritentidri < 33 > Te wortu e lolo ini prakseri fu swari, prakseri e denki ini wortu fu tyari. Als een woord een gedachte vormt, borgt de gedachte het woord dat warmt.

Lena fa fu yu, mi syi dati yu e broko yu ede nanga den sani san e pasa ini a kondre. Mi ferstan yu, bika ala nyunsudoso, koranti, lukudosu, nanga tapu strati, na soso nyunsu fu a bur’opruru/ buru-opruru (boerenprotest)  Yu sabi san mi e prakseri?

Den buru e feti fu leti, fu wan pisi gron fu du san den leri fu du.  Den buru lai koni, fu landbouw (Krofaya taki pranigron) nanga veeteelt (Krofaya taki kwekimeti efu hormeti). Lanti, spesrutu Europa e f’feri den man nanga a nitrohebi (stikstofprobleem). Sranan na wan bigi kondre san no abi a hebi disi ete.  Ma den kan teki a koni, teki wrokosani fu den buru fu skoro den Sranan buru. A bo bun gi a werkgelegenheid (Krofaya taki wroko-okasi’) fu Sranan. Ma wan oplossing (Krofaya taki wan lusu) mu de fu seni wantu go na Sranan, nanga a subsidie (Krofaya taki, krakamoni) san den bo kisi dyaso na Ptata. Meki wantu go  skoro den buru drape. Syi a wan anu kan wasi a trawan.  Sofasi wi e suku wan fasi fu lusu den nitrobroko-ede ( stikstofvraagstukken) .

Odi Odi O… Mi Lesly doro. Na wan pisi ten di no wan sma ben e yere fu mi. Lena no mandi fu di mi no piki yu taki mi no ben o de. We a de so, taki mi bigi Omu seni teki mi. Okasi no ben de fu piki wan enkri sma. Den tyari mi go na fergiti man kondre.

Lena na Yu wawan mi o ferteri a pisi disi. Den sreka mi fu San de a pasi e kon miti wi. Mi bigi Omu nen na Asafiri. San mi yere na dati noiti a kon ini a foto, ma ala San e pasa a sabi. Lena so langa leki mi tan de, mi no si wan spun efu forku. Den dri fosi dei wan pisi yuru arfu fo da den e tyari mi go ini a sabana go wasi, te leki arfu sigsi mamanten da we drai kon baka. Lena mi wani ferteri Moro ma mi no man .Wi o libi en dya. Gran dya dya odi. Lesly

We Lesly nanga Dora, na didyonsno mi kmoto fu Boboyanikondre. Lesly fa mi no syi yu. Bika fergitimankondre na krosbei pe mi ben de. We sani miti mi. A so mi miti nanga wan sten.  Mi firi f’feri di a sten aksi mi wansani. Mi ben abi wan tranga denki dati na wan waswas’buru (imker) bika a ben suku oni. Yere fa a taki nanga mi:

Korkori mi bikasi:
Ala fasfasi abi en fasi
Tan fasi mi fayafasi
Kroi mi lostu nanga koni
Opo mi tesi nanga bosi
Triki mi tiki nanga lobi
Fosi yu prani ini mi yu oni!

We mi e hori. Tamara mi sa ferteri morofara.  Lesly mi angri fu sabi moro fu yu omo Asafiri. Dora a no yu ben abi wan tanta di den kari ‘Alafiri’. Kande yu wani gi a op. (verslag uitbrengen)

Sribi switi.

---

34. Dritentifo < 34 > Te mi futu no man waka,  mi krabasi  sa taki. Te mi krabasi no man piki, mi sa brasa Anana!”

Odi,odi, na lontu’, na mi Dora. “Lena nanga Lesley,  san psa nanga unu.

Langa mi no yere unu. Na fakansi unu e nyan ete? Mi fakansi kba. Mi ben de na doroseikondre. Drape mi  teki prati na wan deiten fodeiwaka. (Dag vierdaagse). Mi prakseri unu, spesrutu Lena , di futu ben ati en, di a no ben man waka. A waka ben hebi, mi ben weri, ete mi bun. Mi breiti taki mi teki prati. Mi skin kon lusu.

Di mi doro oso wantenwanten mi go luku tapu mi bowtubuku ( laptop) pe den nyunsu e tan. Noti noti. A lâtste boskopu ben de ini yule. Datmeki mi e piki tapu a laste nyunsu di mi sabi.

Lesly, spesrutu yu. Mi kaka mi yesi fu yere yu tori. Lena, Mi leisi dati na yu wawan Lesly wani ferteri a tori. Ma mi howpu yu no mandi dati mi owktu leisi a tori. Mi lobi a pisi pe Asafiri sreka Lesly fu san de na pasi  e kon. Lesly, mi feni en so sari dati yu kot a tori. Mi sa wan sabi sa den du ini sabana ala den yuru di yu nanga en tan drape. Bika, fa mi leisi na sribi yuru a sreka psa. Lesly mi howpu yu wani ferteri go morofara. Bika furusma no gro kon nanga den sani disi. Ma a bun fu sabi. Disten sma e suku yepi gi ala sortu persoonlijke problema.  (Krofaya taki: skintrobi). Back to nature, na wan oplossing ( Krofaya taki: na wan lusu) sa den e suku.  Sobun, kande sreka yusrefi, e gi yepi gi furusma di abi problema.  Wan lekti, nyun fasi. Mi howpu dati a fasi fa Asafiri sreka yu, sa tyari ferlekti gi yu nanga den sani di de na yu pasi e kon.

‘Dora’, na mi Lena: ‘mi breiti yu wiki unu. A no wani di mi no ben wani skrifi, nomo na takru bro fu grontapu meki mi no ben man piki. No mandi Lesly nanga mi fu di un tan so langa fu piki.  Ete un de baka.

“Tide mi ede furu nanga soso prakseri
ofa ope mi sa go suku pikinso nyanyan
fu gi den pitani
Papa dyompo mi
a tru meki mi no krey
fu di krey no meki fu mi”
-Papa Sombra - 

---

35. Dritentifeifi <35>Mama sreka mi prakseri fa fu wroko nanga frede!

Dora nanga Lesly yere san miti mi, “A neti di psa de mi no sribi fa mi gwenti e du. Heri neti mi prakseri a man san fadon dede so wantronso. Te now ete en fesi e lolo ini mi ede. Wan steifi moi tiri man di du someni bun gi grontapu, dede so brabrab.  Mindrineti wan sortu takru frede grabu mi.

Mi opo fu a bedi,  teki wan smuru watra, fu go luku lontu ini a oso na a pkinso gudu di mi abi. Soleki skedrei di e anga na ososkin. Mi bigin prati sani. Taki nanga misrefi fa disi o kisi dati, fa dati o kisi disi. Mi bigin denki fa mi wani mi beri, sortu poku mi wani yere, sortu tongo mi wani den taki. Suma e kisi a okasi fu taki wansani. Suma mag kon beri mi, suma mi no wani srefsrefi na lontu mi dede skin. Sortu poku den mu prei, fa den mu dansi. Mi prakseri owktu fu banti san mi wani taigi den sma di kon luku mi  dede fesi. Sma di e meki mi smeri den ini’anu e syusyu fa den e sari taki mi dede. Lesly kande yu kan ferteri san na a bodoi fu dati.

Nanga ala den prakseri mi go kanti d’don e wakti sribi. Nomo sribi frigiti mi. Mi e draidrai ini a bedi e brasa mi kunsu. A gersi taki mi kunsukumba no e bada. A yurten di mi ben bigin e fadon ini sribi, plasye bigin moro mi. Mi suku fu hori a plasye, ete a plasye feni nomonomo taki a musu kon.  Mi e draidrai ini a bedi, fu sribi psa a plasye, nomo awansi san mi e du, a plasye de leti na mi umapresi-mofo.  Ne yu syi mi opo go plasye. Baka a plasye mi  feti go d’don, fu kari a sribi. Nanga a denki fu mi dede m’ma en fesi, mi fadon na sribi. A sribi ben switi. Nanga lafu tapu mi fesi mi opo m’manten ini a dei e luku lontu pe mi de.  Ne mi kon sabi taki na dren mi ben dren. Mi dren fa mi m’ma nanga en fsiti, Matso e meki trobi fu wan man ede. Baka a mofofeti den go sdon fesi wan langa blaka tafra e brasa makandra, b’bari bigi lafu.

A tori ben switi sote taki den tu e lolo na gron. Mi m’ma e bari gi en fsiti: “Mèisye, Matso  yu e meki mi plasye na mi skin. Matso tapu, tapu, nanga a tori….’!  Matso piki: ‘Mi gudu a no fu yu plasye yu plasye. Mi no hori yu. Yu sani a no mi sani. Mi skoro a di fu mi , fu no meki leki wan bigi fatu op’ede loli na mi tapu.”  Ne yu syi mi wiki. Fu di mi no ben weri bruku na ondro, ondrobruku, mi heri bedi nati. Mi heri reutemeteut. Nomo mi m’ma tyari lafu tapu mi fesi.  A meki mi dei.  Mama sreka mi prakseri fa fu wroko nanga frede. We Dora nanga Lesly mi howpu mi no weri un ede tumsi’!

---

36. Dritentisiksi <36> Taiwortu-metaforu-mofofeti nanga tesi!

Lena,’ na mi, Lesly. ‘Lena no ori mi na ati, fu di yu no ben e yere wansani fu mi. Na nowtu nomo. We meki mi broko en gi yu. A de so taki wan mamanten di mi opo fu go na dorosei, ne mi si wan bigi todo sidon e luku mi. Ne mi ari go baka na ini sey. Mi opo a bakadoro saka kon a prasi. Ne mi waka go pe a todo de. Ne mi pisi na en tapu te leki noya mi no man fu si en. Mi gran papa taygi mi efu wan man skopu yu , yu kan du tu sani. Wan: dray skopu en baka, tu: piri a gron da yu waka gwe. Mi no go Morofara. Lena da fa fu yu. Pasi langa okro e drey na bon’.

‘We lesly’, mi Lena breiti fu yere fu yu. Mi ati ben de na dyompo san ben kan psa nanga yu. Nanga mi a e go leki fa a e go. Mi na todo, loli na mi koni, mi e oli buguniri. Na fu di okro no mu drei na bon, wi mu du san musu du awansi fa pasi langa.  Datmeki wi mu wroko nanga tontonkoni fu no kisi tobinoso.

Nomo, disten mi e syi fa  tontondon e wini fu tontonkoni.

Lesly, Dora yu owktu leisi san miti mi. Na w’woyo mi ben go fu go bai wan tyarst’tei (oplader). Mi parker mi oto. Fa mi e suku fu opo, mi syi tu uma e mofofeti fesi a w’woyo. Mi tan sdon ini a oto, opo a fensre e arki den. A koskosi no ben switi na yesi. Boiti fa den e prati den difrenti pisi skin fu den m’ma nanga makandra, wawanleisi den p’pa e feni wan mofo. Mi syèn sote. Mi firi so sari gi ala den m’ma di e du muiti fu no de, san den tu uma e kosi den de.

Ne mi prakseri, mofofeti kan switi ini yesi. M’ma nanga p’pa nafu de fanowdu fu ber’krakti (bekrachtig) a koskosi.

Moi wortu, metaformu /metaforu  (beeldspraak) nanga taiwortu ( samenstellingen) fu switi a kosi kan de wan fasi fu kosi sondro nowansma e prati nyan nanga trawan. Spesrutu a nyan fu un bigisma. Bika den sortu nyan dati yu no e prati nanga alasma. Denki fa a koskosi sa switi efu mindri a kosi lafu e lafu, fu te fu kba alasma e brasa makandra soso fu den moi wortu. Ne mi gi misrefi wroko. Mi go suku taiwortu fu libisma- nanga  metinen. Wortu di e meki a mofofeti gersi wan komediprei. Wan metaforu-feti. Mi feni wantu. Ma mi de seiker, moro musu fu de. Kba, mi kan go meki mi eigi taiwortu-metaforu-mofofeti nanga tesi.

Abenitanta     – spionne  
Abomabrasa – wurgomhelzing
Akubagengen    – nachtspiegel / po
Awaridomri   – huichelaar
Bakadina           – namiddag
Keskes’dina       –
Keskes’sani    – apenkuren
Katfisiwenke   – viswijf
Krabitaskin – kippenvel/ rilling
Grundyakiten   – vroeger
Makobipopki     – lelijkerd  
Tobinoso   – teleurstelling

---

37. Dritentiseibi <37>Meki mi dren ini oloisi fu disten!

“Lesly”, na mi Lena, mi waka suku yu fu Coronie te tepe! Pe yu pen ben de esde?
Dora mi e waki yu sote! San no de ete, di sa mu de?

Lesly, Dora,
Meki mi lafu, bifo gagufuga afu mi lafu
Tyari mi na lafu, awansi mi lafu, no sa man lafu en lafu!
Sori mi Krei, awansi  Krei en watradropu drei
Meki Krei, krei en krei fu a kan tuka nanga a yeye fu na krei!
Tyari mi na dren, ofa mi e dren ini fostenpen
Meki mi dren mi dren ini oloisi fu disten!
Kibri mi ini a koko fu na amakabere
Tedati mi sa sribi a sribi
A sribi di e dresi frede!

“Gran Morgu misi Dora, na mi Lesly,
Tide mamanten mi Lesly Saka komoto tapu a moro hey kronto bon ini mi paradeysi fu kon taki nanga mi pipri. Dora, no mandi fu di yu no miti mi.
Tide mi o taki nanga a onowsru(naïeve/simpele) pipri fu den de den srefi ini ten. Noso manpira o tan beri yu. Bari Lena odi mi de nomo.
Lesly fu dridey kondre

---

38. Dritentina-aiti <38> Faya lobi nanga  fayalobi!

Odi odi,  Na mi Dora. Lesly, fa mi kan mandi tapu yu. Yu di du someni muiti fu saka kmopo fu a kronto bon.Mi e bari yu nanLena bigi odi.Lena e skrifi sani san e broko mi edetonton. Mi no e grabu ala.Ma mi  lobi fa a e meki mi ede e wroko fu no kisi Alzheimer. (Krofaya taki, fu no kon kensi) ‘Lesly, na mi Lena. Fa a boskop’taki (mondelinge informatie) waka nanga den onowsru sma? Den ferstan yu? Den sabi taki Moses dede, ma Gado e libi ete? (Weten zij dat moed niet opgegeven moet worden?) We Dora, yu e du neleki mi e skrifi wan frak kuterwals. Aladi na yu eigi tongo mi e skrifi. Wansani mi breiti, yu no sa kensi. Tan broko yu ede. Memre a historia fu totrotongo.(vooroudertaal)

Lesly wantu wiki psa de, di SOMBRA aksi mi: “Hoe zou u de fayalobi willen plukken als je de afstand tussen jou en de fayalobi niet weet voor wie zou het geplukt zijn”

Mi Lena aksi SOMBRA: “Hoe zou u de faya lobi(hartstocht) willen voelen, als de kleur van de fayalobi, het gevoel verklaart? Fa yu sa wani firi mi faya lobi, efu a kloru fu na fayalobi e taki nofo.            

---

39. Dritentineigi <39> Ini a olo fu na gron na tapu a grontapu…..

Buneti, bumorgu efu bundei Lesly nanga Dora, 
libisma tapu a grontapu de na ini dyugudyugu. Sosrefi meti e firi a dyugudyugu. Ini a olo fu na gron na tapu a grontapu mi e lolo lontu e du mi sani. Mi e syi fa dede e prati moni, kibri en koni.
Mi e waki fa libi e suku moni  seri en tongo. Lesly tangi  di yu kenki a fayalobi boskopu fu Ptata– na ini  Sranantongo. “Hoe zou u de fayalobi willen plukken als je de afstand tussen jou en de fayalobi niet weet voor wie zou het geplukt zijn” “Lena fa yu sa wani fu piki a fayalobi efu yu no sabi na ofa fu yu nanga fayalobi. Da suma ben sa abi en. ”
We Lena, na mi Lesly, na wan pisten kaba, di mi e luku yu. A gersi taki den bigisma fu yu no wani fu yu e kapu yu tros so. Lena fa fu Dora, a no e lusu noti kon a doro. We san mi abi fu na dati tide bakadina me go na Drayedekondre fu go seti wan wroko. Te mi dray baka da unu o yere moro. Odi Odi Lesly
Lesly luku bun na a Drayedekondre. No meki nowansma tyari yu ede gwe. Mi sabi a firi.  Te now ete mi ede e ati mi. Dora e meki en bun. A abi furu e du. A e wroko na wan kunarti-pisi ({kunststuk }. Mi sa gi en odi.

                                      Boskopu fu Sombra:
“Tay ede fu lobi meki w’wiri kon weti gi grontapu “

                      

40. Fotenti <40> Fa fu ankra dungru psaten? Hoe te borgen, verborgen verleden?

Lesly nanga Dora na wan pisten, kba mi no e yere unu. Krintaki, mi ati de na sari. Bika mi no sabi san un e du so deibroko, fu no man seni wan pkin pingi, taki un spiti weti. Na wakti unu e wakti te mi tapu mi ai, fu kon waka na baka mi dedekisi e meki neleki un e sari? Efu un no e teki notisi fu mi now di mi de na libi, te mi dede un nafu kon. Bika mi no sa man taki un tangi fu di un kon. Un nafu kon syi mi moi dede fesi.

Lena, na mi Lesly. “ Didyonsno mi komoto fu Draymiede kondre. Fosi mi go morofara wan nekti (nicht) fu yu seni odi gi yu. Lena beyna mi no ben wani drai kon baka. A libi de trafasi, pe ibriwan sabi en presi ini a libimakandra. Den tyari mi go luku alasei fu a kondre. San di mi ben lobi na a fasi fu gi odi. Ma Lena fa a e go nanga yu nanga den pitani. Dora e meki en bun tu. Mi teki wan leri ini Nopikiafesi na dati mi ben go du. Da yu sabi. Da unu taki so. Lesly

Ayi Lesly, mi  dyompo go na luktu. Mi dyompo sote, mi skranki (verzwik) mi futu. Soso breiti fu di yu piki. Now mi sabi san yu e firi. Wantu dei bifosi tide, mi ben feni misrefi te na ini Botronoso kondre. Ma mi no tan langa.  Drape den e taki odi nanga kuninki (neuskus).  A so yu e syi, ala kondre abi en yeye. Ala oso abi en loso. Futru mi no lobi a kuninki.

Mi no lobi fu te mi e taki odi  w’wiri e tigri mi tap’noso nanga mi ondronoso. Tupatdrai kuninki mu gi. Nomo, yu kan taki san yu wani, ete ini Botronoso kondre, alasma e sorgu  alasma. Alasma sabi alasma warti.  Kba mi breiti fu di mi doro oso.  Den ten disi mi no sabi pe Dora e pisi. Mi no e gi en ogr’ai. Langa mi no miti en. Nanga mi a e go wan sortu fasi, bruya e bruya mi insei. Kande yu na a yepi. Mi e aksi misrefi:

Fa fu ankra dungru psaten
pe konsensi bruya,
libi marki na baka,ini  skinfiri fu disten?

Hoe te borgen verborgen verleden
Een beneveld geweten, tekenend
voor de beleving van het hedendaags leven?

---

41. Fotentiwan <41>Bribi tru, no tron pokai, pokai e prati l’lei!

 Odi odi na lontu. Dora dya. Mi de na libi ete. Mi e pisi leti dya pe mi e pisi den tutentidri yari san pasa de. Yu sa man denki…Solanga mi e libi na ini mi oso dya ini Zoetermeer. (Krofaya taki: Sukruwatra/ Switwatra}. Lena awansi yu no wani mi na baka yu dedekisi, mi o kon spesrutu fu singi den Anitri dedesingi. (Krofaya taki; sokopsalm)

Ma Gado pramisi mi fu yu kan tan langa ini un mindri. Mi lobi den singi, spesrutu, “Is uw paspoort getekend” nanga Masan. Awinsi mi no sabi sa na masan, san a singi e bedul. Alasani e waya bun dyaso. A wiki di psa, mi mama doro a libimarki fu 83 yari. A psa a dei tapu en fasi. Odi odi mi de bari unu.

We Dora, na mi Lena, mi breiti fu yere fu yu. Lesly mi e kari yu na nen tu. Dora mi fristeri yu nanga yu m’ma. Mi luku en. A no dumdum ete.

Fu kon na tapu a dedetori. Wanlo sma ne wani taki fu dede.  Kba den mu sabi, taki na neleki fa yu e plèn en fu seti yu friyaridei, na so yu mu plèn fa yu wani yu beri waka. Wan fu den prenspari sani na abi wan dedefonsu. (begrafenis verzekering) Syi en leki osoyuru. (huishuur)

Owktu dede mu kisi lespeki. Fu di un no e denki dede, wansani di wi e frede fu du, na fu skrifi un eigi dedeboskopu. (overlijdensbericht) Sonten mi e kruderi nanga misrefi fusan-ede trawan mu skrifi mi dedeboskopu. A so mi abi a prakseri fu skrifi mi eigi dedeboskopu. Bikasi mi no wani nowan enkri nonsenserei ini mi dedeboskopu. Fa yu denki a tori? Fu tongo no beti tongo a bun fu sma sabi sortu tongo yu wani den tongo. Bika efu sma e kon taki ini tongo di no de yu tongo, bruya nanga fromu kan de leti na tongomofo. Yu ferstan mi?

Ete, no bada fosi mi kanti mi ede, mi sa meki mi eigi lowsingibuku. Fu yu ede, mi sa skrifi wantu Ptata-sokosingi na ini. Mi ede sabi fa mi beri mu waka. Fu no tyari wanlo dyugudyugu ini a famiri mi sa meki mi eigi skrini (draaiboek). Dan, na fu wakti efu sma sa hori den na en. Te a de sofara wi sa syi. Na wan pisten kba mi ben pramisi misrefi taki te mi buba dede, mi wani d’don sosob’ba (naakt) ini mi dedekisi. Mi no sabi efu mi fesi sa ploi tumsi fu mi fesi de fu syi na tapu teilefisi, fa sma e du disten.

Te now ete mi spikri taki a kan, ete mi no sabi san mi spikri sa taki tamara. Pasensi sa kenki mi denki. Weso, na kba mi kba arki Lesly na youtube; “Papa Anton de Kom Suriname conscioussness movement.”  Dora, kande yu mu teki ten poti yesi arki tu. Bunbunsani den man e taki drape. Mi lobi arki den. Den e opo mi denki. Toku, sondei mi e aksi misrefi pe den dyadya uma de…… Mi no e yere den sten ini a programa.

Ma abun. Misrefi lobi den sokopsalm. Sonyuru mi e singi den. Mi insei e tiri. Mi sabi a singi pe masan de na ini, ete mi no sabi den wortu. San mi denki, masan wan taki: “san e go psa, hoe verder, wat nu.” Lesly yepi, puru un na nowtu!                             

---

42. Fotentitu <42> Pasensi, pasensi no malengri mi konsensi

Odi Odi o… Misi Lena yu. Na pasa mi e pasi, ne mi taki meki mi kon bari yu wan odi. Da Lena fa ay go nanga yu. Na wan eri pisten di unu no miti. Fa bisnis fu yu e go. Fa mi e yere da stampu a gron. Wantu wiki pasa mi ben frey go na Amerkankondre fu di mi ben musu bay wantu masyini. Mi no ben piki yu taki mi o meki wan krabasisap (krofaya taki: “krabas’yusi) fabriki na Nomerimikondre mi prani wan drihondro hektare krabasibon. Mi kisi wan papira fu a kondre fu kan tyari wantu sma komoto na Afghanistan kon wroko dya. Efu alasani waka bun da februwari (Krofaya taki:’febware) da de sofara fu kan fringi na fosi krabas’yusi.Yu sabi taki Lesly a no takiman ma na du man fraga e way. Mi ben dya.

Sowe, Lesly dati na wan moi tori. Opo wan fabriki fu krabas’yusi. Ete, mi leisi bun, taki yu kisi primisi fu seni teki sma fu Afghanistan fu kon yepi seti a wroko. Efu na so, dan mi e sari. Mi abi wan tranga firi taki safsafri Sranan e lolo ini wan bunkopu seri. Sma no de na ini Sranan fu yepi seti a wroko? Nanga den difrenti sortu sma ini a kondre wi no man meki wan kofu, lastan nanga trasma di e tyari den eigi yeye kon. Mi howpu taki na spotu yu e hori mi.  Ma abun, sani e waka fa sani mu waka.  Mi no howpu taki den granpkin fu wi sa musu fu krei a krei,  feti a feti di e prati un now.

Gran tangi di yu piki mi so moi, Lena.  Dati na wan moi denki fu poti yu dedeprati.  A sa yepi den sma di sa tan na baka. A pisi pe yu wani didon ini yu dedekisi neleki fa Gado poti yu na grontapu mi no wan tya kon na ai. A sa de wan tumsi indringende (Krofaya taki:’span’) preiki…. mi no sabi efu mi sa man tyari a preiki ini mi libi. Ma no meki mi pori yu prisiri.   

Lesly, yu na Sranan sabiman, ferteri mi wansani bika mi ede de na bruya. Sokopsalm nanga Anitrisingi na a sèm? Na ini mi denki sokopsalm na den singi pe den uma e singi dan de e piki makandra. Den’ singi akapela singi so switi, e kot’odo, efi bari nowtu.  Yepi mi nanga disi?

Mi breiti fu di Lena sori mi tapu a tori san yu e prati na Youtube. Mi o go arki wantenwanten.

Lena, a fasi fa yu tapu a tori e meki mi prakseri wan powema fu Krofaya Kromanti a e go so:

    Pasensi, pasensi, no kenki mi denki
No meki mi konsensi malengri
Pasensi, pasensi no gensi mi denki

 Sowe, Dora, mi sabi taki na dedeboskopu yu ben prakseri di yu skrifi ‘dedeprati’ ete mi lobi a wortu.
A e lolo switi ini mi mofo. Mi grabu yu.

---

43. Fotenti dri <43>Mi no lobi sani di e tigri f’feri ini mi mofo!

Sowe……… Dora nanga Lesly, fa fu unu. A sribi ben switi? Un m’mantennyan saka kba? 

Mi sribi bun, ete mi skin papa. Mi bri na fu a coronafaksen di mi go teki tra-esde.  Den frotigheid di den sma e poti ini den faksen no e gi skinprisiri. Mi heri tap’sei-anu sweri e hati. Te mi opo mi anu go na loktu, a gersi pina e sutu mi te na ini mi lebriki (ribbenkast). Nomo, sabi mi no e suku sari fu unu.  Na mi go suku en. Nowansma no hori gon gi mi fu go teki faksen.  Ma a bun, a foktu de na ini mi skin kba. Mi sa musu fu swari  a bita.

A de so taki  awansi yu teki a spoiti, yu kan kisi corona efu wan fu en famiri kan brasa yu.Datmeki fusyur, mi e go tèst misrefi.  Mi abi nofo tèst. A so mi e beri doi, taki mi no e siki. A sa f’feri, bika a wiki di e kon de, mi abi wanlo fu du. Bigin nanga tide. Mi e go opo mi sabi fu den tu brada Cotton, Eddy  nanga Teddy.

Baka tu dei mi e go switi mi ai, na den wroko fu na kunartiman (kunstenaar) Djon Seedorf.A dei na  baka mi e go na wan miti, pe sma e mofomofo nanga trawan. A kande fu feni wroko, yepi nanga wroko, nanga somoro. Ptata taki  netwerk-bijeenkomst.Fu now mi e kari en tyasnet-miti/ tyasnet-konmakandra/ tyasnet-komparsi. Nomo mi lobi ukumiti tu. Bika mi e go uku wawan efu ini grupu, sabi, denki, leri nanga du. 

Baka dati mi e go poti yesi arki na wan konmakandra fu Stawsi. A so yu e leisi, a wiki di e kon de, mi abi furu e du.  Dan mi no kari alasani di skrifi ini mi madiwodo (agenda).Ten fu siki no de.

Lesly, bigi tangi fu na reisèp  fu na kargrinpapa ( karpapa, korenmeell map/ maismeelpap) di yu seni kon. Sondro fu l’lei, fosten mi no ben lobi papa. Ini mi memre mi no kweki nanga papa.  Kba mi brada nanga s’sa taki den grokon nanga papa. Mi no lobi sani di e firi f’feri ini mi mofo. Mi no lobi a tigri ini mi mofo. Mi lobi grat’papa. Fosten te mi granm’ma ben meki quaker oats papa mi no ben nyan en. Soso fu luku a papa ini a patu, mi e gunya.

Mi bigis’sa ferteri mi fa a ben f’furu a quaker oats fu mi granm’ma.  Moksi en nanga sukru fu nyan en so lalalala. Te mi granm’ma ben aksi suma n’nyan fu en papa, alasma pi. Ne wandei mi granm’ma seti wan trapu (een val zetten).  Nowansma ben sabi.A no tan langa di mi granm’ma syi fa mi s’sa ma owktu mi brada e furu a lala papa. A moro moi fu na tori, a no lala papa wan den ben e f’furu, owktu pindadokun.

Mi ma priti den skin wan letfasi. Fu taigi den: ‘Dan te un m’ma kon, unu kan go taigi en’.  Wan fonfon no ben sari. Moro ogri, te un ben ferteri mi m’ma, a e gi un ete wan fonfon fu taigi unu: “Mi no e leri unu fu f’furu.’Noiti moro un ben ferteri mi m’ma te mi granm’ma ben priti un skin.  Bribi mi, mi granm’ma ben switi. Mi ben lobi en ma a no ben meki spotu. Te now ete mi e lafu.

---

44.

SOWE,  Dora nanga lesly, lespekifasi  mi e gi odi.

Ayi Dora, un doro oso. Mi nanga yu psa wan ten esde. Fu brekten te neti mi nanga yu lolo.  Now mi sdon e dringi kofi, e kumbafiri (evalueer/ gi warti) a dei fu esde. A ben de wan dei, wan switi dei. Srefi di un misi a bus, bruya fu mi sei, nowan takru wortu.

Na Dorien, wan moi yongu langafutu, blontu w’wiri uma, puru un na nowtu.  A sori a pasi. Dora ofa yu futu nanga yu kindi ben beti yu, yu hori stan. Dungru busi wi waka, nanga yu na mi sei mi kisi krakti. Nowan frede, nowan kotbere.  Dora na neleki fa mi taigi yu: ’Sani e waka fa sani musu fu waka. Bun yeye e sori bun pasi.’

Dora un syi wanlo, a eksibisyon (expositie) fu Djon Seedorf nanga fu a kunartiman di e wroko nanga tokotoko (keramist).   Mi lobi Djon, a de fa a de. Mi lobi den sma leki Djon.

Pritpangi –sma (openhartige mensen) nanga  gowt’lanki. Nowan dyugudyugu.  Nowan heimemre. Nowan momenti a sma e gi yu a firi taki a koni moro yu, efu yu don moro en. 

Un taki wanlo. Mi ben lobi fu ferteri  a tori fu a man di go na soul- dansi nanga aifutubanti(enkelband) fu ogriman . Te now ete mi no sabi efu a uma, nanga san a ben dansi, ben sabi taki a abi a banti.  A ben musu fu sabi, bika a heri neti den dansi a srefi. A heri neti den tnapu na wan presi, e dansi wan sortu tanfasi, no skoifi dansi. Mi no syi den sdon furu. Mi bri taki na te den ben wani fu go plasye den ben teki wan bro.

Dora ete yu no ferteri mi efu oiti yu dansi nanga wan man nanga wan aifutubanti? Lesly, yu de na ini mi prakseri. Dora aksi mi fu memre yu, fu no frigiti a boskopu di a aksi yu wantu dei a fesi.

Mi kisi mofokari (mondelinge uitnodiging) fu a wiki di e kon de, fu teki prati na wan swit’mofofesa/ swit’mofotesi (proeverij). Dora yu wani kongo? No aksi mi sani wi o tesi, ete mi yere, tesi sa tesi.  Seni piki mi. Hermine  lobi e seni wan waran brasa.  Mi e poti wan spun na en tapu,  e seni wan switi faya brasa.

---

45. Fotenti feifi

---

46. Fotenti siksi

---

47. Fotenti seibi

---

48. Fotenti aiti.

---

49. Fotentineigi.

---

50. Feifitenti

---

Yari 2023 Nomru

Afersi

Deimarki

audio

1.	Fu a bon a gro sabi yu obia	04-01-2023
2.	Geme nanga soktu sa gro tron bromki fu panya switsmeri gi mi doti, di sa way ala bita nanga dyarusu prakseri tron soso lobi. SOMBRA	06-2023

Wan.

Tu.